Olivier Chapuis Yazar Hakk�nda: Ger�ek hayatta yazar mant�k cebir ve computation teorisi veren bir matematik�idir. Son zamanlarda Linux'u ke�fetti ve bu onun i�in ger�ek bir de�i�imdi. Muriel'i sever ve son zamanlardaki hobisi de scuba dal���d�r. Ayn� zamanda Brittany, deniz, kayak ve iyi yemeklerden ho�lan�r. ***********In real life, the author does mathematics, in particular logic, algebra and theory of computation.******* ��indekiler: |
�zet:
Bu yaz�n�n i�inde, hem linux hem de windowsu i�eren bir makineden windowsu nas�l silinecegini , dahas� linux i�in mevcut (kullan�lmaya haz�r) bir yeri nas�l kullan�laca��n� a��klad�m. Bu yaz� toy kullan�c�lar i�in haz�rlanm��t�r (Ben de bunlardan biriyim) .
Windows'u silmek istedi�im, Linux'u y�kledikten yakla��k iki ay sonra akl�ma geldi. Onu art�k kullanm�yaca��m basit bir sebepdi. Birtak�m yeni Linux kullan�c�lar�n�n da ayn� durum i�inde bulunacaklar�n� d���nd�m ve onlara yard�m etmek i�in bu d�k�manlar� haz�rlad�m. E�er siz de bu durumdaysan�z iki stratejiye sahipsiniz.
�nce Linux'u tekrar y�kle. Bu stratejinin avantaj� az bir Linux tecr�besiyle y�klemede daha iyi se�imler yapabilmenizdir, bunlar�n baz�lar�n� b�l�n�m boyutlar�yla yapabilirsiniz. Ana dezavantaj� ise her�eyi kaybedece�inizdir. Y�kleme CDROM'unuzda olamyan her�eyin kopyas�n� alarak bu sorunun �stesinden gelebilirsiniz. Ancak tekrar y�klemek zaman kaybetmenize ve yorulman�za neden olacak.
�kinci strateji (kolay olan�) Windows'u silip sonra Linux i�in mevcut olan yeri kullanmakt�r. Buna <<tekrar b�l�n�m>> i�leminin biraz hilelisi de diyebiliriz. Bu y�ntemin avantaj� e�er ba�ar�l� olursan�z sisteminiz <<eskisi gibi>> olacak, ama daha fazla teker yeri kaplayacak. �kinci avantaj� ise e�er ba�ar�l� olamazsan�z birinci stratejiyi herzaman kullanabilmenizdir. Bu d�k�manda nas�l yapt���m� a��klad�m. Tabi ki, y�ntem sizin bi�imlendiriminize ba�l�d�r. Baz� durumlarda kocaman tertemiz bir tekere sahipseniz �nce dosyalar�n�z� bu tekere kopyal�yabilirsiniz ve sonra aral�ktan y�kleyebilirsiniz. Bunun dah iyi bir sonu� veren, daha g�venli bir strateji oldu�unu d���n�yorm. Ben 1.44 Mb disketlerin i�ine kopyalad�m. Herneyse, a�a��daqki anlat�lan stratejinin yeni bir kullan�c�ya yard�m edece�ini umar�m.
Olivier Tharan'a bu d�k�man�n birinci versiyonu olan fr.col.moderated 'a postalanan bir mesaja verdi�i detayl� cevab� i�in te�ekk�r etmek isterim. Cevaplaindan dolay� Finn Bo Jorgensen ve Chmouel Boudjnah'a da te��ekk�rlerimi sunar�m.
- Haz�rl�k : kopyalama, ilerlemeden �nce incele ve baz� kesin �nemli dosyalar�n notlar�n� al. Ne yapaca��n�z� anlamak i�in d�k�man� okuyunuz. (a�a��daki 3. b�l�m).
- Windows'u sil.(a�a��daki 4. b�l�m).
- Yenib�l�n�m, hileli par�a(a�a��daki 5. b�l�m).
Her�eyden �nce, gerkli dosyalar� kopyala. �zellikle, bi�imlendirim dosyalar�n� ve i�inizi. A�a��dakinden daha fazlas�n� s�ylemiyece�im.
Haz�rlay�c� basamak ne yapaca��n� anlamakt�r. �leride gelecek dosyalar�n ve komutlar�n baz� a��kalmalar� var. Ama bu henuz tamamlanmam��t�r. Manuel sayfalar�n� okuyun. Bu durumda, fdisk. mk2ext, cp (o kadar da salak bir komut de�il), lilo, lilo.conf, ve fstab (ayr�ca kesin bi�imlendirim dosyalar� i�in manuel sayfalar� vard�r). Lilo hakk�ndaki detayl� d�k�manlar /usr/doc/lilo-0.20/doc/ e�er sisteminiz do�ru y�klenmi� ise) i�erisindedir. �zelikle 46 sayfal�k kullan�c� rehberi vard�r. Fdisk i�in /usr/doc/util-linux-2.7/README.fdisk'e bak�n. Bu d�k�manlar� yazarken Hard Disk Upgrade Mini How-To ile ilgili �ok yararl� mini-Howto'yu ��rendim.
�nce burada benim b�l�n�m listem var:
[olivier@snoopy olivier]# /sbin/fdisk -l (en su) Disk /dev/hda: 128 heads, 63 sectors, 788 cylinders Units = cylinders of 8064 * 512 bytes Device Boot Begin Start End Blocks Id System /dev/hda1 * 1 1 397 1600672+ c Unknown /dev/hda2 398 398 601 822528 83 Linux native /dev/hda3 602 602 627 104832 82 Linux swap /dev/hda4 628 628 788 649152 83 Linux native |
Windows'un hda1 �zerinde oldu�unu g�r�yoruz. Bu FAT32 b�l�n�m� i�in bilinmeyen (Unknown) demek fdisk i�in anormal de�ildir. �ekirde�im (genellikle 2.0.34) dosya sistemine nas�l girdi�ini bilir, ama bu benim fdiskim i�in bir durum de�ildir. G�stermek i�in df (dos b�l�n�m� ile ba�l�) ��kt�lar� buradad�r.
[olivier@snoopy olivier]# df Filesystem 1024-blocks Used Available Capacity Mounted on /dev/hda2 796065 506992 247947 67% / /dev/hda4 628351 226366 369528 38% /home /dev/hda1 1594456 850420 744036 53% /mnt/dos |
�ki bi�imlendirim dosyalar� /etc/fstab ve /etc/lilo.conf.'a girmek zorundas�n�z. A�a��dakiler gibi baz� �eyler g�receksiniz:
[olivier@snoopy olivier] less /etc/fstab /dev/hda2 / ext2 defaults 1 1 /dev/hda4 /home ext2 defaults 1 2 /dev/hda3 swap swap defaults 0 0 /dev/fd0 /mnt/floppy ext2 user,noauto 0 0 /dev/cdrom /mnt/cdrom iso9660 user,noauto,ro 0 0 none proc proc defaults 0 0 /dev/hda1 /mnt/dos msdos user,noauto 0 0 |
[olivier@snoopy olivier] less /etc/lilo.conf boot=/dev/hda map=/boot/map install=/boot/boot.b prompt timeout=500 image=/boot/vmlinuz-2.0.34-1 label=linux root=/dev/hda2 read-only other=/dev/hda1 label=dos table=/dev/hda |
�imdi, her�eyi k�km���n�z gibi yapmal�s�n�z. Psikolojik nedenler i�in k�k gibi giri� yapman�z� tavsiye ediyorum. vi edit�r�n� kulland���n�z takdirde kaydetmek i�in w! '� kullanmak zorunda kalacaks�n�z. Herneyse, yapt���n�z de�i�ikliklerin kaydedilmi� olup olamd���n� kontrol etmenizi tavsiye ediyorum.
�imdi fdisk ve mke2fs komutlar�n� kullanacaks�n�z. Bu komutlar kat� teker b�l�n�mlerinde ve di�er t�m depo sistemlerinde i�ler. Bu komutlar� ba�lanm�� b�l�n�mlerde kullanman�z tavsiye edilir. T�m yap�lacaklar �� basamaktan olu�ur.
- umount /mnt/dos yaparak ba�lanm�� olan b�l�n�m�n�z�n ba�lant�s�n� kesiniz.
- fdisk'i ba�lat�n. hda1'in kimli�ini de�i�tirin. �imdi Linux'a bu b�l�n�m�n yerel b�l�n�m olaca��n� s�yleyece�iniz t komutunu vererek bu i�lemi ger�ekle�tiriniz.(t, 1, 83). p ye bak�n�z. Tek de�i�enin Unkmown olarak g�r�len b�l�n�m�n linux native oldu�unu ve c'nin 83 oldu�unu g�receksiniz. w ile yapt���n�z de�i�iklikleri kaydedip ��kars�n�z. Daha sonra tekrar fdisk -l yapar�z. fdisk'den ��karken a�a��daki hata mesaj�n� al�r�z.
The partition table has been altered! Calling ioctl() to re-read partition table. Syncing disks. Re-read table failed with error 16: Device or resource busy. Reboot your system to ensure the partition table is updated. |
Bildi�im kadar�yla bu mesaj�n gelmesi normal ve zarars�zd�r. (Ben makineyi ba�tan ba�latmad�m)
- Bi�im: mke2fs /dev/hda1. Bir�ok say� g�z�k�r sonra sistem biraz �al���r ve puf diye ��ker. Windows 98 art�k yoktur. Sa�duyu k�t� bloklar i�in �abuk kontrol yapan -c se�eneklerini ekleyecek.
Orada siz sahipsiniz. Windows gitmi�tir. �zellikle bunun i�in heyecanlanmad�m (Window 98 ile ve Microsoft ile hi�bir ki�isel problemim yoktur). Ama Linux i�in sevin�liyim......
�yi, �imdi �zerinde hi�bir �ey olamyan 1.5 Gb'lik b�l�n�me sahibim. Bir 600Mb'l�k b�l�n�m� /home i�in ve 800Mb'l�k di�er b�l�n�m� / i�in ay�r�r�m. (100Mb swap i�in) /home/myaccount dizininde ki bu /usr/local alt�da olmal� 100Mb ve (bunu /dev/hda2 i�in b�rakaca��m.) /usr/local dizininde de 10 Mb daha vard�r. /'u /hda1'e ve /usr/local'i de hda2'ye ta��yaca��m. Bu a�a��dakini bize verir:
Filesystem 1024-blocks Used Available Capacity Mounted on /dev/hda1 1600672 465000 1130672 29% / /dev/hda2 796065 110000 696065 13% /usr/local /dev/hda4 628351 40739 587612 6% /home |
Uyutulmu� seneler i�in yeterli yer......
had1'e girmek i�in onu baz� yerlere ba�lamal�s�n�z. Genellikle /mnt'yi kullan�n.
- /mnt i�erisinde yeni bir dizin yarat�n. Diyelim ki /mnt/tmp hda1 i�in do�rud�r�st bir ba�lant� sa�lamak i�in (ba�lant�lar dizinleri yaratmazlar): mkdir /mnt/tmp.
- hda1'i /mnt/tmp'ye ba�lamak: mount -t ext2 /dev/hda1 /mnt/tmp (a��kca -t ext2 dosyasistemi tiplerini verir).
- /'� /mnt/tmp/ alt�na yap�s�n� koruyarak kopyalayal�m: cp -ax / /mnt/tmp/ -a se�imi i�im manuel sayfa <<Orjinal dosyan�n yap� ve niteli�ini kopya dosyada mumk�n oldu�u kadar koruyun. Ayn� -dpR'deki gibi >> demekte. d, p ve R'nin �nemini kavramak i�in cp'nin manuel sayfalar�na bir g�zat�n, bunlar a'y� daha iyi a��klamaktad�r. -x se�imi kopyan�n ba�lad��� farkl� dosyasistemlerinden gelen altdizinleri atlamak i�in bize sorar. Bana g�re, bu /home'u /dev/hda1 �zerine kopyalamay� ba�ar�r. Kopya i�lemi biraz zaman alacakt�r. (yakla��k 15 dakika bir IDE tekeri ile ve AMD K6 266 MHz ile) s�radan s�z tak�m� i�in: beklerken bir fincan kahve i�meye veya duble bir whisky i�meye git.
-Hala hda1'den ka�an baz� �eyler var. -x se�imi y�z�nden /home ve /proc dizinlerini ka��rd�k (bo�lar). Dolay�s�yla mkdir /mnt/tmp/home ve mkdir /mnt/tmp/proc. yapar�z. Bu dizinler orada bulunmas� gereken ba�lant� noktalar�d�r bundan dolay� /home (ki hda3 �zerindedir) ve /proc k�k'e ba�lanm�� olabilirler.
Now things get a little complicated. We have / (=/-/home) on hda2 but also on /mnt/tmp/. We are going to get ready to restart. We must edit fstab and lilo.conf. Linux must be told that we are going to restart with the / which is on /mnt/tmp/. Thus, for fstab the file which we must modify is in fact /mnt/tmp/etc/fstab. For lilo.conf it is different. We must edit /etc/lilo.conf, run lilo and also copy the new /etc/lilo.conf to /mnt/tmp/etc/lilo.conf (to have a consistent system). Or we could edit only /mnt/tmp/etc/lilo.conf and run lilo with the -C option telling it that it must use a different configuration file. I chose the second method.
- /mnt/tmp/etc/fstab Bu dosya her�eyi ,ba�lang�c�n �zerine ba�lanabilir, nas�l ve nereye ba�lamay� g�sterir.ne zaman yeniden ba�larsak k�k� /hda1 olarak isteriz, dolay�s�yla a�a��daki /etc/fstab ilk sat�r�na ihtiyac�m�z vard�r. Tabi ki, iki k�k� birbirine ba�layamay�z! /dev/hda2 �zerinde i�imiz oluncaya kadar, /mnt/tmp �zerine ba�l�yorum. Gerisi ayn� kal�r.
Bu dosya ba�lang��ta ba�lanabilien her�eyin nas�l ve nereye ba�land���n� g�sterir. Yeniden ba�lad���m�zda /'un yani k�k�n hda1'de olmas�n� isteriz, bu y�zden /etc/fstab'�n ilk sat�r�n�n a�a��da g�sterildi�i gibi olmas�n� isteriz. Tabi ki iki k�k� birden ba�layamay�z. /dev/hda2'de �al��mak zorunda oldu�um i�in onu /mnt/tmp'ye ba�lar�m. Gerisi ayn� kal�r.
/dev/hda1 / ext2 defaults 1 1 /dev/hda2 /mnt/tmp ext2 defaults 1 2 /dev/hda4 /home ext2 defaults 1 3 /dev/hda3 swap swap defaults 0 0 /dev/fd0 /mnt/floppy ext2 user,noauto 0 0 /dev/cdrom /mnt/cdrom iso9660 user,noauto,ro 0 0 none /proc proc defaults 0 0 |
- /mnt/tmp/etc/lilo.conf.
lilo.conf, MBR'nin �st�ndeki k���k program, lilo i�in bi�imlendirme dosyas�d�r. Detaya girmeyece�im. E�er baz�lar� lilo'yu kullanm�yorsa hemen de�i�tirmelerini �iddetle tavsiye ediyorum. �imdi �ekirdek hda1'in �st�ndeyken varolan lilo'yu anlatt�k (eskiden hda2'nin �st�ndeydi) ve tabi ki biz windows ile ilgili her�eyi siliyoruz.
boot=/dev/hda map=/boot/map install=/boot/boot.b prompt timeout=500 image=/boot/vmlinuz-2.0.34-1 label=linux root=/dev/hda1 read-only |
- lilo'yu �al��t�rmak: /sbin/lilo -v -C /mnt/tmp/etc/lilo.conf. lilo neler olup bitti�i hakk�nda biraz daha �ok anlat�yor. Burada bir hata mesaj� g�rmemeiz gerekir. Yeniden ba�latmay� istiyorsak yanli� yapamay�z. ��yle bir�eyler g�rmeliyiz:
LILO version 20, Copyright 1992-1997 Werner Almesberger Reading boot sector from /dev/hda Merging with /boot/boot.b Boot image: /boot/vmlinuz-2.0.34 Added linux * /boot/boot.0300 exists - no backup copy made. Writing boot sector. |
- Tekrar ba�lat�n�z. Baz� k���k testler (df, fdisk -l, dosyasistemlerinin belirledi�imiz gibi olup olamd���n� g�r�r�z.)
- /mnt/tmp/ alt�nda bulunan her�eyi a�a��daki gibi silin: rm -rf * Daha sonra duran /usr/local dizinini cd ile /usr/local'e girdikten sonra kopyalar�z: cp -a * /mnt/tmp Her�eyin do�ru olup olamd���n� kontrol edin, daha sonra da rm -fr * yaparak /usr/local'i silin. (local i�in en k�sa s�rede ba�lanma yeri olarak verilen <<name>> 'yi silmemek i�in dikkat edin. )
- /etc/fstab'� tekrar d�zenlemek ve sadece ikinci sat�r� de�i�tirmek:
/dev/hda2 /usr/local ext2 defaults 1 2 |
- Tekrar ba�lat�n�z. Baz� testler yap�n�z.
B�ylece i�lem bitirilmi� olur. Ve operasyon tamamland�. Size s�z veriyorum ki tatmin oldum, �zellikle bir�ok programlar� test ettikden sonra ve �al��t�kdam sonra!
Do�ru, k���k bir sorunum var. Yukar�daki oldu�u gibi de�ildir, ama
bir idealizasyon. Size verece�im ���t durumu d�zelten ve neler yapamad���n�z�
anlaman�za izin veren, ne yapt���n�z� biraz anlaman�zd�r.
Olivier Tharan basit kullan�c� modunda yeniden ba�amam� �nerdi.
Ben yapmad�m ��nk� tek kullan�c�l� moddaki tek d�k�mantasyon
<
��te sahip oldu�um problem. �lk yeniden ba�lat�mdan �nce neredeyse yukar�da yazd���m her�eyi yapt�m. Ancak yeniden ba�lat�mdan sonra ba�lnma a�amas�nda dosyasistemi bir d�zine hata mesaj� son derece h�zl� bir �ekilde �n�me geldi./proc ... error ... error ... /home ... error yaz�s�n� okumay� ba�ard�m. (/var/log/messeges alt�nda tek bir zerre mesaj yokken) . Daha sonra login g�d�m� �n�mde belirdi. Hemen k�k olarak giri� yapt�m ve
[root@snoopy root]$ df Filesystem 1024-blocks Used Available Capacity Mounted on /dev/hda1 1548535 506977 961525 35% / /dev/hda2 796065 506992 247947 67% /mnt/tmp |
Home ba�lanmam��t�. fstab'� d�zenledim ancak her�ey normal g�z�k�yordu. Daha sonra akl�ma /home'a ba�lamak gibi parlak bir fikir geldi (duble bir whisky) ve <<mount: mount point /home does not exist>> mesaj� ile kar��la�t�m. O zaman anlad�m bi ben ba�lant� noktas�n�n neresi oldu�unu anlamam���m ve x se�imini cp ile kopyalamay� unutmu�um (biraz utand���m� itiraf ederim). /home ve /proc ba�lant� noktalar�n� olu�turum ve /home ve /proc'u do�ru olup olmad���n� ��renmek i�in ba�lad�m. Sonra yukar�da belirtildi�i gibi operasyon sona erdi.
LinuxFocus Edit�r Tak�m�
taraf�ndan korunmu� g�rsel y�re sayfalar�
© Olivier Chapuis LinuxFocus 1999 |