[LinuxFocus-icon]
<--  | Ana Sayfa  | Eri�imd�zeni  | ��indekiler  | Arama

Duyumlar | Belgelikler | Ba�lant�lar | LF Nedir
Bu makalenin farkl� dillerde bulundu�u adresler: English  Deutsch  Francais  Nederlands  Turkce  

[Floris Lambrechts]
Floris Lambrechts
<floris-(at)-linuxfocus-(dot)-org>

Yazar hakk�nda:

Birka� ay i�erisinde Elektronik alan�nda sanayi m�hendisi olaca��m. Serbest yaz�l�mlar�ndan, a��k standartlar� ve g�zel kullan�c� aray�zlerinden ho�lanmaktad�r.



T�rk�e'ye �eviri:
Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

��erik:

 

Jeff Dike ile s�yle�i

[Illustration]

�zet:

User Mode Linux (Kullan�c� kipinde Linux) k�saca UML, masa�st�n�ze, sunucunuza veya mobil ayg�tlar�n�za 2.6.x s�r�ml� en son Linux �ekirde�ininin getirdi�i bir�ok ilgin� �zellikten biridir. Bu yaz�, UML'nin yarat�c�s� Jeff Dike ile Ocak 2003'te yapt���m e-iletilerin d�zenlenmi� �eklidir.

Sonuna do�ru UML sistemlerini y�netecek ara�lardan s�z etmek i�in devreye David Coulson girecek.


_________________ _________________ _________________

 

Giri�

Herzaman oldu�u gibi, d�nyan�n �e�itli yerlerinde bulunan yaz�l�mc�lar�n geli�tirdikleri Linux'un geli�tirme �ekirde�inde bir s�r� yeni �zellik vard�r. UML bu �zelliklerinden biri olmas�na kar��n, Linux sistemlerini y�netme �eklinizi de�i�tirebilecek olan�d�r.
UML g�rd���nden daha fazla ilgi hak etti�ini d���nd���m�z i�in, UML'yi bir s�yle�iyle ve de bunu herhangi biriyle de�il, projenin �nderi olan Jeff Dike ile birlikte yaparak tan�tmak istiyoruz.

 

Jeff'in kendisi

LF: Eee, demek sen Jeff Dike's�n, UML projesinin 'arkas�ndaki adam'. Kendini k�saca tan�t�r m�s�n?

JD: Evet, beni buldun ...

Pek iyi, i�te resmi �zge�mi�imcim olan Bill Stearns'�n yazd�klar�ndan k�sa bir c�mle:

Jeff, 1992 y�l�nda New Hampshire eyaletine yapaca�� i� gezisinden vazge�ti. O g�nden beri Idaho'da Patates Liberasyon cephesinde 7 numaral� "Smoochy'ye �l�m" �zg�rl�k sava���s� olarak ve NH'n�n Deering �ehrindeki en b�y�k �in �ama��rhanesinde ba� destek�i olarak �al��maktad�r. �u aralar Linux �ekirde�ini DOS toplu i� (batch) dosyas� olarak yeniden yazmaktad�r.

LF: UML �zerinde (yar�) profesyonel mi veya hobi olarak m� �al���yorsun?

JD: �� a�a�� be� yukar� hobi olarak �al���yorum diyebilirim. Honypot ile ilgili UML i�lerinde Dartmouth ISTS (www.ists.dartmouth.edu) den �ok destek ald�m. �e�itli hatalar�n d�zeltilmesini veya yeni �zelliklerin eklenmesini isteyen �irketler de bazen destekte bulundular.

LF: �lk �nce temelden ba�layal�m. UML'nin sanaldokusu user-mode-linux.sourceforge.net y�resindeki bilgilerden anlad���m kadar�yla UML, ba�ka bir Linux �ekirde�i(hosting) �zerinde �al��an bir Linux �ekirde�idir. Dolay�s�yla, UML �ekirde�i kullan�c� ortam�nda �al��makta ve alt�nda �al��anlara 'sanal' donan�m sunmaktad�r. �yle de�il mi?

JD: Evet. Linux'u UML, Linux'a uyarlanabilecek bir ortam gibi bakmaktad�r. Bu, sadece x86 veya PPC bilgisayarlar�na bakarak, Linux'u bunlara uyarlamak istemekle ayn�d�r. �zerinde i�letim sistemi �al��t�rmak i�in Linux donan�m ortamlar�ndan �ok farkl�d�r tabii ve UML'nin de kan�tlad��� gibi Linux, �zerinde bir i�letim sistemi uyarlamaya yetecek zenginlikte sistem �a�r� aray�z� sunmaktad�r.

�zerinde �al��t��� �ekirde�in kaynaklar�n� kullanmas�ndan, UML'nin donan�mlar� sanald�r. Ba�ka bir deyi�le, bir diskin �zerinde �l��t��� sistemde ger�ekte bir dosya olmas� gibi, UML'nin ayg�tlar� ger�ekten sanald�r. Her nekadar disk, disk b�lmesi, CD okuyucusu veya disket s�r�c�s� gibi ger�ek ayg�tlar� UML'ye �bek ayg�t� olarak birer dosya arac�l��� ile ataman�z olas�, ancak UML, �zerinde �al��t��� sistem �ekirde�inin ayg�tlarl� kullan�rken �al��t�rd��� d���k seviyeli komutlar� ayn� �ekilde �al��t�ramayacakt�r.

Ancak, bu alanda �al��malar�n oldu�unu duydum ve yak�nlarda g�nderilen bir yamayla, var olan PCI ayg�t s�r�c�lerini UML'ye yerle�tirerek ilgili ayg�tlar kullan�labildi�i (Ben hen�z incelemedim.) �ne s�r�lmektedir.

LF: Demek ki kullan�c� ortam�nda �al��maktad�r... Peki root kullan�c�s� olmadan UML ve hatta chroot olarak da �al��t�r�labilir mi?

JD: Evet ve iyine evet. Asl�nda, root olarak �al��t�r�ld���nda herhangi b�y�k bir tehlike olu�turdu�undan de�il, tamamiyle anlams�z oldu�u i�in root olarak �al��t�r�lmamas�n� �iddetle �neriyorum. Hala baz� kullan�c�lar UML'yi s�radan kullan�c� olarak �al��t�r�p, ondan sonra UML i�erisinde, sa�lad��� t�m haklarla root kullan�c�s� olabilecekleri d���ncesine hen�z al��m�� de�iller. UML'yi root olarak �al��t�rmak gerekti�ine inanlara, bunun gerekli olmad���n� s�yl�yorum ve bunu anlad�klar�nda yeni bir �ey daha ��renmi� oluyorlar. UML kullan�c�lar� toplulu�unun bu t�r sorulara cevap vermekte oldu�una �ok memnunum, ��nk� bunu onlar yapt��� i�in, benim b�ylece insanalr� tekrardan e�itmem gerekmiyor.

UML i�erisinde olas� k�t� niyetli kullan�c� veya yaz�l�mlar�n olabilece�i olas�l���na kar��, UML'den d��ar�ya ��kmay� ba�arman�n yolunu bulan olursa diye bilgisayara fazladan bir g�venlik hatt� olmas� i�in, UML'yi chroot ortam�nda �al��t�r�lmas� �nerilmektedir.

LF: UML'nin �u anda 2.4 ve daha yenisi 2.5 s�r�m� var. 2.5 s�r�m nolu UML �zerinde �al��t��� sistemde 2.4 �ekirdek oldu�unda veya tersi oldu�unda �al���r m�?

JD:UML'nin s�r�m� ile �zerinde �al��t��� sistemin �ekirdek s�r�m� aras�nda temelde bir ba��ml�l�k yok. Sistem UML �al��t�rabiliyorsa, herhangi s�r�ml� UML'yi �al��t�rabilir.

LF: Harika... Peki x86 ortamlar�na ba�l� m�d�r? S�zgelimi, MIPS veya PPC'lerde de �al��abilir mi?

JD: Hay�r, de�il. Bir ara PPC i�in neredeyse tam �al��an bir uyarlama vard�, ama art�k geli�tirilmiyor. Di�er donan�m ortamlar�na uyarlamalar yap�labilir ve o kadar da zor olmamal�d�r. �zellikle devam ettirilecekse, farkl� donan�mlara olan uyarlamalar� g�rmek isterdim do�rusu.

LF: Demek ki biri i�i devir almadan, hen�z uyarlanmam�� olan �ekirde�in bir par�as� m�d�r?.

JD: Hay�r. UML uyarlanm��t�r. Uyarlanmam�� oldu�unu s�yemeyiz. UML'yi bir ba�ka donan�m ortam�na veya mimariye uyarlamak, bir donan�m mimarisini ayn� mimari i�erisinde bir �ipe uyarlamak ile benzerlik g�stermektedir.

LF: Tamam �imdi anlad�m. Peki, 'ger�ek' uyarlamalardan ne haber? UML'yi s�zgelimi Windows'a uyarlamak olas� m�d�r?

JD: Bu zaten (iki defa) yap�ld�. En son yap�lan �al��ma yakla��k bir haftal�k �al��may� gerektirdi. Eskisini (http://umlwin32.sf.net) ise, yapanlar genelde bo� zamanlar�nda �al��t�klar� i�in bir ay kadar s�rm��. Dolay�s�yla bunun ne kadal�k bir s�rekli �al��maya denk geldi�ini tahmin etmek g��.

Tek s�ylemek istedi�im, bu ikisinden birinin bitirilmesinin ve hatalardan ay�klanmas�n�n iyi olaca��d�r. Windows alt�nda �al��an bir UML'ye �ok b�y�k bir ilgi ve istek var.

LF: UML'nin 2.5 s�r�ml� �ekirde�e (�ekirdek kaynak kodu a�ac�na) resmen eklenmesinde ne duydun?

JD: Teknik olarak pek bu pek b�y�k bir i� de�il. UML'yi resmi �ekirdek kaynak kodu a�ac�n�n d���nda yakla��k �� y�ldan beri geli�tiriyorum (Ben, 2.4 s�r�ml� UML'yi �ekirdek kaunak kodu a�ac�n�n d���nda geli�tirmeye devam ediyorum zaten.) ve b�yle yapmak bir sorun yaratmazd�.

Ancak, b�yle yap�lmas� UML'nin tan�t�m�na katk� sa�lad�. Linus'un UML'yi �ekirde�in 2.5 s�r�m�ne eklemesiyle, d�nya UML'nin yarar�n� fark etti (Ve d�nyan�n iyi k�sm� UML'den ilk defa haberdar oluyordu.). UML'nin Linus'un kaynak kodu a�ac�na eklenmi� olmas�n�n benim a��mdan �nemi, yapt���m i�in bir 'kalite damgas�' ile onylanm�� olmas�d�r. Art�k UML, herkes�e kabul g�rm�� bir �ekirde�e yap�lan bir delinin yazm�� oldu�u yama program� olarak g�zden ka�mayacakt�r.

LF: Sistem y�neticileri i�in UML hen�z ke�if edilmemi� yeni bir aland�r. UMLd gibi UML y�netim ara�lar� yeterince iyi mi ve UML'nin sistem y�neticilerine yaratt��� f�rsatlar� kullanmada etkin midirler?

JD: Bu soru Bill Stearns veya David Coulson sorulmas� gerekir. Ben, y�netim ara�lar�n� ba�ka insanlara b�rakarak, kesinlikle �ekirdekle u�ra��yorum.

LF: David? Peki UMLd?

DC: UMLd, hem kullan�c�lar hem de sistem y�neticileri i�in UML'leri y�neten bir servistir. UMLd, kullan�c�lar�n�n bilgisayara kabuk �zerinden er�im olmadan, UML'nin yeniden ba�lat�lmas�n� veya �ekirde�in g�ncellenmesinini sa�lamaktad�r. UMLd'nin sistem y�neticilerine sundu�u olanaklar ise, sunucu �zerindeki dosyalarla u�ra�madan, UML'leri denetlemek, de�i�tirmek ve hatta yaratmakt�r.

Asl�nda UMLd, b�y�k bir k�sm�n� yapmakla birlikte UML'nin t�m ynlerini denetleyebilmesi gerekir. UML s�r�kli geli�tirildi�inden, UMLd'de s�rekli g�ncellenmelidir. S�zgelimi, UML �ekirde�ine eklenecek yeni bir �ey oldu�unda, UMLd'de ilgili g�ncelleme yap�lmal�d�r.

(...)
Birka� ay boyunca 30'dan fazla UML'yi iki bilgisayarda UMLd ile �al��t�rd�m ve �ok az say�da sorunla kar��la�t�m. UML'leri olu�turma, yeniden ba�latma, �ekirdeklerini g�ncelleme vs gibi i�lerde hep UMLd kullan�yorum. UMLd'nin istemcilerle ileti�imde bulundu�u ileti�im kurallar� (haberle�me protokol�) kararl� duruma geldi�inde ve �zellikleriyle mutlu oldu�umda, UMLd i�in bir kullan�c� grafik aray�z� yazmaya ba�layaca��m, ��nk� son kullan�c�lar i�in mutlaka iyi bir kullan�c� grafik aray�z�ne gereksinimleri var.

LF: Sizin baya�� eyleniyor olmal�s�n�z. S�zgelimi, UML bilgisayarlar� yar��mas�nda "Ay�n sistem y�neticisi facias�". Ba�ka bir al�nt� : "Eylence ve kazan� i�in UML. Pek iyi, kazan� k�sm�n� unutun (http://uml.openconsultancy.com/)". UML, bir uyuncak ile ara� aras�nda bir �ey midir; Yoksa siz espiriyi seven insanlar m�s�n�z ;-) ?

JD: Bence sonuncusu. UML, olduk�a sert espiri anlay���na sahip insanlar� bir araya getirdi ve tabii ki biz iyi anla��yoruz :)

Sanal d�nyalardan olu�an evrenin ba�ka bir evrenin i�erisinde olmas�, belli bir d���nce yap�s�na sahip insanlar�n ilgisini �ekmesiyle ortada u�u�an espirileri a��kl�yor olabilir.

Yapt���m�z i� veya program�n kullan�m�ndan dolay� olu�acak sonu�lar ne kadar ciddi olursa olsun, ne�elenmeye gerek vard�r. �nsan yapt���n i�ten zevk almazsa, hayat �ekilmez hele gelir.

LF: �lk soruyu sordu�umdan beri on alt� ay ge�ti. Eklemek istedi�in bir �ey var m�?

JD: S�ylemek istedi�im bir �ey var. O da x86_64'de �al��an bir UML uyarlamas�n�n var oldu�u ve umar�m yak�nda onu yay�mlar�m.

Ayr�ca, UML'den yeni olan ve ileride yap�lmas� gereken baz� �eyleri g�nl���me yazd�m.

 

Sonu�

User Mode Linux (Kullan�c� kipinde Linux), Linux �ekirde�ine eklenen, uygulamalar, �ekirdek ve da��t�mlar�n denenmesi ve sergilenmesinde kullan�labilecek g�zel bir eklemedir. Ayr�ca, sistemi etkilemeden kullan�c�lar�na root eri�im hakk�n� vererek 'sanal hosting' ortamlar�n�n olu�turulmas�nda da kullan�labilir.  

Referanslar

 

Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz

Her yaz� kendi g�r�� bildirim sayfas�na sahiptir. Bu sayfaya yorumlar�n�z� yazabilir ve di�er okuyucular�n yorumlar�na bakabilirsiniz.
 talkback page 

<--, Bu say�n�n ana sayfas�na gider

G�rsely�re sayfalar�n�n bak�m�, LinuxFocus Edit�rleri taraf�ndan yap�lmaktad�r
© Floris Lambrechts, FDL
LinuxFocus.org
�eviri bilgisi:
en --> -- : Floris Lambrechts <floris-(at)-linuxfocus-(dot)-org>
en --> tr: Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

2004-07-08, generated by lfparser version 2.43