[LinuxFocus-icon]
Ev  |  Eri�imd�zeni  |  ��indekiler  |  Arama

Duyumlar | Belgelikler | Ba�lant�lar | LF Nedir
Bu makalenin farkl� dillerde bulundu�u adresler: English  Castellano  Deutsch  Francais  Nederlands  Portugues  Russian  Turkce  Arabic  

convert to palmConvert to GutenPalm
or to PalmDoc

[Photo of the Author]
taraf�ndan Philip de Groot

Yazar hakk�nda:

Doktoras�n� Nijmegen �niversitesi'nde Mp3 dosyalar�n�n d�zenlenmesi

  • Uzun mp3 kay�tlar�n�n yap�lmas�(24 saat)
  • Mp3 kay�tlar�n�n kalitesi
  • M�mk�n oldu�unca k���k mp3 dosyalar� olu�turmak
  • Mp3 kayd� yapmada standart bir script
  • Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz

  •  

    Ger�ek zamanl� mp3 kay�t�, b�l�m 2

    [Illustration]

    �eviri : Celalettin Alt�np�nar

    �zet:

    Bu konu radyo yay�nlar�ndan mp3 kay�t� konusundaki ilk yay�n�n devam� niteli�indedir . Bir �nceki yaz�da, bir mp3 dosyas�n�n b�y�kl��� konusu ele al�nm��t�, �rnegin 12 saat i�in 650 MB veya 24 saat ger�ek CD kalitesinde m�zik elde etmek i�in 1.3 gigabyte (128 kbit/s; �� boyutlu). Bu kadar b�y�k dosyalar� nas�l kullanmal�? Daha uzun plaklar yapmak veya m�zik dosyalar�n� daha iyi s�k��t�rmak m�mk�n m� ? Mp3 plaklar� ayn� zamanda kaliteli de olur mu ? Yukar�daki sorular� cevapland�rma konusunda yo�unla�aca��z.



     

    Mp3 dosyalar�n�n d�zenlenmesi

    Varsayal�m ki 24 saatlik g�zel bir kay�t yap�yoruz, �rnegin Eigties top 300: Loostad radyo'su taraf�ndan yay�n, ve bu dosyay� daha k���k par�alara b�lerek daha kullan��l� hale getirmek istiyorsunuz. Bu b�lme i�lemi s�ras�nda reklamlar� ve haber yay�nlar�n� kald�rmak istiyorsunuz. Bunu en iyi �ekilde nas�l yapars�n�z. Y�ntemlerden biri:
    Bu i�lem, mp3 bi�imli dosyalar�n ayn� mp3 algoritmas� olarak yeniden bi�imlendirilmesi kalite kayb�na neden olur �eklindeki genel g�r���n aksine kalite kayb�na neden olmaz. Fakat uygulamada birka� problem ortaya ��k�yor:

    K�sacas� mp3 dosyas�n� ba�ka dosya t�r�ne �evirmeden d�zenleme yapan bir programa gereksinimimiz var! B�yle programlar var fakat, linux i�in de�il(�imdilik). Bu t�rden bir�ok Windows program� mevcut. Fakat bunlar�n �o�unun b�y�k bir problemi var: 650 MB'l�k mp3 dosyas�n� idare edemiyorlar! Bu i�i yapan bir program merakl�s� iseniz 'Mann'in mp3 d�zenleyicisi' adresinde mevcut. Ben bu program� Windows98 alt�nda kulland�m . Grafiksel aray�zde istenilen par�an�n ba�lang�� ve biti�i mp3 dosyas�n�n asl�ndan g�sterilebilir. Bu par�ay� ba�ka bir dosyaya 'trim' komutuyla kopyalayabilirsiniz. Bu program 'ba��� yaz�l�m' olarak bulunmakta yani bu program i�in para �demek zorunlulu�unuz yok. Sadece nazikce e�er program isteklerinizi kar��l�yorsa para �demeniz isteniyor. Bu program�n iki dezavantaj� var: program 650 MB bir dosyada �ok yava� ve sadece �ok k���k sabit birimlerle �al���yor!!! Son saatin ba��n� ara�t�r�rken ,�rne�in 24 saatlik mp3 kayd�yla �al���rken, �ok zaman al�yor ve �ok yo�un disk i�lemleri yap�yor. Fakat istenilen par�an�n kopyalama i�lemi �ok h�zl� olarak yap�labilir(mp3 kalitesinden hi� bir kay�p olamadan). Yinede herzaman son kopyalad���m mp3 par�as�n� mp3 d�zenleyicisine y�kleyerek kontrol ederim, E�er y�kleme i�lemi ger�ekle�irse kopyalanan dosyalarda bir sorun yoktur. Bu d�zenleyiciyi ilk defa kullan�rken yo�un disk i�lemleri s�ras�nda kopyala butonuna bast�m ve sonu�ta zarar g�ren mp3 dosyalar�n� yeniden �al��t�ramad�m ! Size bir fikir vermesi a��s�nda 650 MB 'l�k dosyay� d�zenlemek kabaca 1 saatimi ald�.(bu bazen �ok cans�k�c� olabilir)!

     

    Uzun mp3 kay�tlar�n�n yap�lmas�(24 saat)

    24 saatlik radyo yay�n�ndan kay�t yapmak problem de�il. Dosya mant�kl� bir b�y�kl�kte kal�r(�rnegin 24 saat i�in 1.3 gigabyte) ve kolayca bilgisayara kaydedilebilir. Fakat �rne�in bir haftal�k bir yay�n kayd� yap�l�rken problemin boyutu de�i�ir. Bu problemle Noel ve yeniy�l s�ras�nda 'Alltimes Top 2000' yay�n� yapan (144 saat m�zik!) Alman ulusal ve yerel radyo istasyonu: Radio 2'in yay�n� ile kar��la�t�m. Benim sabit disk'im eski ve t�m bu kay�tlar� almak i�in yetersizdi. Bundan dolay� bu problemi ��zmem gerekiyordu. ��te size ��z�m:
    Yukardaki i�lemleri uygulayarak t�m Top2000'i kaydetmeye �al��t�m ve hi�bir sorunla kar��la�mad�m ! 12 adet yedek CD kulland�m ve bunlar bir daha kullan�lamayacak. Fakat bu t�r ba�ar�l� kay�t yapmak i�inde biraz harcama yapman�z gerekiyor. Bunlar�n hepsi nas�l oldu? CD-Burning-Howto 'yu okuyarak bir fikir edindim ve gerekli i�lemler basamaklar� a�a��da a��kland�:


    Bu yakla��m�n faydas� mp3 CD'si olu�tururken kullan�lan i�lemcinin, yogunlu�unu altmak �eklindedir. B�l�mler zaten olu�turuldu! T�m bu i�lemleri script kullanarak otomatik olarak yapabilirsiniz:b�l�m�n olu�turulmas�, mp3 kayd�na ba�lanmas�,mp3 kayd�n�n bitirilmesi,12 saatten sonra b�l�m�n tekrar eski haline getirilmesi,ikinci b�l�m�n olu�turulmas� ve b�ylece mp3 kayd�na devam edilmesi. CD'leri elle yakarken problemler ortaya ��kt� (bir zamanlar yan�lt�c� ortama g�re do�ru olan). 4 k�s�m: 3 ayr� b�l�m olu�tururken CD yanma problemleri ile kar��la�t�m.(bu problemlerin ��z�m� 36 saatimi ald�). Kulland���m script ��yle:

    
    #!/bin/sh
    echo "loading modules for sound support..."
    modprobe -k snd-card-sb16
    modprobe -k snd-pcm-oss
    modprobe -k snd-mixer-oss
    echo "setting mixer..."
    amixer set Line 31 unmute capture; amixer set Master 31; amixer set PCM 31
    cd /where/ever/you/stored/the/images/
    for i in 1 2 3; do
    	for ii in 1 2 3 4; do
    	echo "mounting image_$ii on /mnt ..."
            mount -t ext2 -o loop=/dev/loop1 image_$ii /mnt
            echo "starting mpegrec ..."
            mpegrec -b 128 -x -mj -o /mnt/top2000_$ii.mp3
    	echo "umount /mnt"
            umount /mnt
    	done
    done
    
    

    T�m bunlar� grafiksel aray�z kullanmadan bash komut sat�r�nda yapt�m. Ses kart�n� elle y�kledim, bunun yan�nda OSS emulat�r�(ALSA s�r�c�s�n� tam olarak kullanmak i�in) ve mixer s�r�c�s�(tabi bunu /etc/conf.modules'in i�indeyken pre-install/post-install kullanarakta yapabilirsiniz) kulland�m. 4'�nc� s�ra do�ru olarak mixer ayarlar�n� yapar: 'line-in' kay�tl� kaynakt�r ve ses sonuna kadar a��ld�. Bu ayarlar� yapt�ktan sonra script b�l�m olu�turma ve eski haline getirme i�lemini yapar. 'mpegrec' se�ene�i ile ilgili olarak: '-mj' birle�tirilmi� steryo kay�tlar�n� g�sterir. Bu se�ene�i kulanarak daha k���k mp3 dosyas� olu�turmay� umuyordum(670-680 MB alana s��mal�). Bu yanl�� g�r�n�yor, fakat normal yada birle�tirilmi� mp3 dosyalar� kullanmak sorun te�kil etmez. Ben yeni kay�t yaparken normal steryo kullan�r�m. 'mpegrec' program�n�n 12 saat sonra durmas� gerekiyor.Bu g�revi yerine getirmesi i�in kaynak kodundaki 24 saati 12 saate de�i�tirdim. Ne yaz�kki bu yakla��m i�e yaramad�: program 12 saatten sonra kayda devam etti! 12 saatten sonra kay�t i�lemini yar�da kesmek zorunda kald�m(bunu zarars�z atlatamazs�n�z...). Script kalan k�sm� dikkate al�yordu. 'mpegrec' ile ilgili ba�ka bir�ey anlamad�m. Kaynak kodu uzerinde dikkatli olarak �al��mal�y�m.

    Hat�rlatma:
    CD olu�tururken CD yaz�c�s�n�n yeni s�r�m�(cdrecord-1.9) baz� problemlere sebep oldu. Bir �nceki s�r�m(cdrecord-1.8.1)'da hi�bir problem olu�mad�. Bu problemi CD yaz�c�s�n�n daha geli�mi� bir yaz�l�m�n� y�kleyerek(Philips CDD 3610 i�in 3.02 s�r�m� yerine 3.09 s�r�m� y�klenerek) ��zd�m. CD yanma probleminin �ekirdek 2.4.3'ten kaynakland�g�n� d���n�yordum, fakat yanl�� oldu�u ortaya ��kt�!

     

    Mp3 kay�tlar�n�n kalitesi

    Bir �nceki sayfama koydu�um etkile�imli Konu�an sayfa yoluyla mp3 kayd�yla ilgili bilgilerin oldu�u bir y�renin k�sayolunu ald�m. �zellikle 'lame' program�na yo�unla��larak mp3 kalitesi ve mp3-bitrate ile olan ili�kisi �ok g�zel a��klanm��. Adresi ��yle: http://www.r3mix.net/.


    �nemli noktalar�n �zetlenmesi:

    A�a��da anlat�lanlar�n hepsi bu y�rede ayr�nt�lar�yla anlat�lmakta!  

    M�mk�n oldu�unca k���k mp3 dosyalar� olu�turmak

    A�a��da bir okuyucu taraf�ndan bulunmu� bir script var. (ileti yoluyla g�nderilen).Script ��yle:

    
    #!/bin/bash
    
    echo "record $1 named ($3) for $2 seconds"
    aumix -f ~/.aumixrc
    /usr/bin/yes x | /usr/bin/radio $1 >/dev/null 2>/dev/null
    sox -V -r 44100 -c 2 -t ossdsp -w -s /dev/dsp -t wav - 2>/dev/null |
    lame - ~/$3.`/bin/date "+%H%M.%m-%d-%y"`.mp3 --resample 16 -b 8 -a -m
           m -h --lowpass 4 --highpass .12 --voice&
    sleep $2
    kill -9 $!
    # copy the output to a different direcory. If you want you can
    # replace cp by rcp or scp and copy it to a different computer:
    cp $3.*`/bin/date "+.%m-%d-%y"`.mp3 /tmp/outputdir
    
    

    Bu scriptin amac� 3.5 gigabyte'l�k bir disk alan�na gereksinimi olan anla��l�r radyo kay�tlar�n� almakt�r. Anla��l�rdan kastedilen birinin kaydedilen insan sesini tan�mlayabilmesidir.Tabi m�zik kalitesi �ok k�t�! Scrip'teki ilk s�ra mixer'in ayarlar�n� yapar ve bir radyo kart� ve 'sox'u ba�lat�r. �imdi anlataca��m�z hileler 'lame' se�eneklerinde gizli:

    --resample 16 -b 8 -a -m m -h --lowpass 4 --highpass .12 --voice
    --resample 16 ��kt� dosyas�ndaki �rnekleme s�kl���n� 44 kHz'den 16 kHZ yeniden tan�mlar.
    -b 8 �rnekleme oran�n� 8 kbit/s olarak yeniden kurar.
    -a Steryo ak�mlar�n� tek kay�t olarak birle�tirir.
    -m m Tek mp3'� yeniden bi�imlenmeye zorlar.
    -h Y�ksek kalitede mp3 bi�imi kullanma se�ene�i (daha yava�).
    --lowpass 4 4 kHz'lik de�erde altge�er filtresi kurar. 4 kHz'den y�ksek t�m sinyaller(s�kl�klar) ��kar�l�r.
    --highpass .12 .12 kHz'lik de�erde �stge�er filtresi kurar.120 kHz'den d���k t�m sinyaller(s�kl�klar) ��kar�l�r.
    --voice �nsan sesi i�in en iyi s�k��t�rma y�ntemlerini kullan�r.

    �nsan sesi �ok s�k��t�r�labilir bir �zellikte olsa da bu pek istenmez. �imdi en az�ndan se�enekler mevcut!

     

    Mp3 kayd� yapmada standart bir script

    Bu script konu�an sayfa yoluyla g�nderildi (Herkesin bu bilgiden faydalanabilme olana��ndan memnunum!). Bu bir �nceki ve �imdiki yaz�da kullan�lan etkile�imli sayfan�n geni� faydalar�ndan biri.Herkes deneyimlerini g�nderebiliyor, problemle kar��la�t�klar�nda ziyaret�ilerden yard�m isteyebiliyor, k�sacas� burada toplanm�� �ok b�y�k miktardaki bilgiden herkesin faydalanmas� m�mk�n oluyor(umar�m). 'mp3_record' olarak adland�r�lan script a�a��daki gibi:

    #!/bin/sh
     /usr/local/bin/mpegrec \
     -l 5400 \
     -x '--preset fm \
     --tt "Computers in Your Life" \
     --tl "Open Line with Tom Wieble" \
     --ta "Tom Wieble" --ty `date +%Y` \
     --tg "Speech" \
     --tc "Copyright (c) 1997 - `date +%Y` WOSU" -c' \
     -o open_line_`date +%d%b%y`_`date +%H%M`.mp3
    

    '-l 5400' se�ene�i kay�t zaman�n� 90 dakika olarak kurar. '-x' se�ene�inden sonra gelen ve do�rudan 'lame'(4'ten 9'a kadarki s�ralar ) ve '-o' se�ene�ine ba�lanm�� olan se�enekler dosyay� 'data_and_time.mp3' olarak kaydeder. Bu sat�rlar� herkes istedi�i gibi uyarlayabilir. Bu ama�la 'lame' se�eneklerini incelemek faydal� olacakt�r. Varolan ayarlar a�a��daki tabloda a��klan�yor:

    --preset fm Lame program� baz� standard ayarlar� tan�r.'fm' radyo yay�nlar�ndan yap�lan kay�tlar� ifade eder.Fakat 128 kbit/s'lik sabit �rnekleme oranan�yla kar��la�t�rd�g�mda kay�t kalitesinden ho�lanm�yoru. Bu 'lame'deki filtrelere ba�vurmam�n ana sebebi.
    --tt "Hayat�n�zda bilgisayar�n yeri" '--tt' kayd�n ba�l���n� tan�mlar (en fazla 30 karakter).
    --tl "Tom Wieble'la dizini ba�lat�n" '--tl': alb�m, veya: as�l kaynak (en fazla 30 karakter).
    --ta "Tom Wieble" --ty `tarih +%Y` '--ta': sanat�� (en fzla 30 karakter).
    --tg "Konu�ma" '--tg': tarz (isim yada numara).
    --tc "�retim (c) 1997 - `tarih +%Y` WOSU" -c" '--tc': g�ru�ler (ek bilgi; en fazla 30 karakter).

    K�saca, kay�t tarihi ve zaman�n� ve t�m bilgileri i�eren mp3 dosyas� olu�turman�n iyi bir yolu. Her�eyi scripte yazmak biraz zaman al�yor fakat t�m bunlar� m�mk�n oldu�unu g�rmek g�zel!

     

    Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz

    Her yaz� kendi g�r�� bildirim sayfas�na sahiptir. Bu sayfaya yorumlar�n�z� yazabilir ve di�er okuyucular�n yorumlar�na bakabilirsiniz.
     talkback page 

    G�rsely�re sayfalar�n�n bak�m�, LinuxFocus Edit�rleri taraf�ndan yap�lmaktad�r
    © Philip de Groot, FDL
    LinuxFocus.org

    Buray� klikleyerek hatalar� rapor edebilir ya da yorumlar�n�z� LinuxFocus'a g�nderebilirsiniz
    �eviri bilgisi:
    nl -> -- Philip de Groot
    nl -> en Philip de Groot
    en -> tr Celalettin Alt�np�nar

    2001-08-03, generated by lfparser version 2.17