[LinuxFocus-icon]
<--  | Ana Sayfa  | Eri�imd�zeni  | ��indekiler  | Arama

Duyumlar | Belgelikler | Ba�lant�lar | LF Nedir
Bu makalenin farkl� dillerde bulundu�u adresler: English  Castellano  ChineseGB  Deutsch  Francais  Italiano  Russian  Turkce  

[Photo of the Author]
Guido Socher (homepage)

Yazar hakk�nda:

Guido Linux'u, sadece bu sistemin harika olanaklar�n� ke�fetmenin eylenceli olmas�n�n de�il, Linux'un tasar�m�nda �al��makta olan inslanlardan dolay� sevmektedir.



T�rk�e'ye �eviri:
Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

��erik:

 

Mikroi�lemci tabanl� do�ru ak�m g�� kayna��

[Illustration]

�zet:

Bu yaz� LinuxFocus'un AT90S4433 mikroi�lemcileri serisindeki d�rd�nc� yaz�d�r. Atmel mikroi�lemcileri hakk�ndaki �nceki yaz�lar� da okuman�z� �neririm:

  1. Linux i�in olan AVR yaz�l�m geli�tirme ortam�n�n nas�l y�klenece�i ve donan�msal programlay�c�n�n nas�l olu�turulaca�� anlat�lmaktad�r:
    Mart 2002, AVR mikroi�lemcisini GCC ile programlamak
  2. Kendi bask� devrenizi nas�l yapabilecei�iniz anlat�lmaktad�r:
    May�s 2002, Linux sunucunuz i�in LCD denetim paneli
  3. Bir saya� olu�turulmas� anlat�lmaktad�r:
    Eyl�l 2002, LCD ekranl� ve RS232 aray�zl� 1Hz-100MHz s�kl�k (frekans) sayac�
Bir do�ru ak�m g�� kayna�� evde �e�itli i�lerde kullan�labilecek en �nemli ara�lardan biridir. Bu yaz�da b�yle bir g�� kayna�� olu�turaca��z. Bu g�� kayna�� bir mikroi�lemci taraf�ndan denetlenecektir. G�� kayna��n�n bir LCD ekran� olacak ve Linux bilgisayr�n�zdan RS232 aray�z� arac�l���yla kendisine komutlar g�nderebileceksiniz. �ok sa�lam bir tasar�ma sahiptir.

Bu yaz� ayr�ca, mikroi�lemcilerinin ne kadar geli�mi� olduklar�n� da g�stermektir. Ancak, devre, basit say�labilecek devrelerden de�ildir.
E�er, sadece basit bir do�ru ak�m g�� kayna�� ar�yorsan�z, "Basit do�ru ak�m g�� kayna��" sayfas�na bakmal�s�n�z. LinuxFocus'ta yer alan di�er elektronik deneylerini yapmak i�in basit bir do�ru ak�m g�� kayna�� yeterli olmaktad�r. Ancak, bunun Linux ve genel olarak yaz�l�m geli�tirmeyle hi� bir ilgisi yoktur.
Sadece "basit bir do�ru ak�m g�� kayna��" olu�turmak istiyorsan�z ve mikroi�lemcilerin ilgin� y�nlerini ��renmek i�in bile yaz�y� okumaya de�er.
_________________ _________________ _________________

 

Giri�

Mikroi�lemci tabanl� olan bu do�ru ak�m g�� kayna�� en basit devrelerden olmad���n� kabul etmeliyim. Ancak, bunu olu�turmak i�in harcayaca��n�z zamana deyece�ini, size kesinlikle s�yleyebilirim. Bu �ok sa�lam ve g�venilir bir g�� kayna��d�r. Analog do�ru ak�m� DA d�n��t�r�c�s� kullanmadan, mikroi�lemci kullanarak elde etmeyi ��renece�iniz i�in de, yaz� y�ntem a��s�ndan da ilgin�tir.

Bu yaz� i�in bir s�r� par�aya gereksinim duyacaks�n�z, ancak bunlar�n hepsi standart ve ucuz par�alard�r. Bu g�� kayna�� pahal� de�ildir.
 

Nelere gereksiniminiz var?

Gereksinim duyaca��n�z par�alar i�in l�tfen par�a listesine bak�n�z. Gerekli par�alar�, de�erleri ile birlikte a�a��daki �emadan da g�rebilirsiniz.
Bizim g�� kayna��m�z �� �e�it olarak yap�labilir. D�n��t�r�c� (transformat�r) ve bir diren� d���nda, de�i�iklikler sadece yaz�l�mda yap�lmas� gerekir. Di�er t�m par�alar ayn�d�r:
  1. 0-16V Imax=2.2A
    15V'luk ve 2.5A'lik bir d�n��t�r�c� sat�n al�n.
  2. 0-24V Imax=2.2A
    24V'luk ve 2.5A'lik bir d�n��t�r�c� sat�n al�n.
  3. 0-30V Imax=3A
    30V'luk ve 3A'lik bir d�n��t�r�c� sat�n al�n.
Hat�rlatma : Her �� �e�it i�in, ana kart�n elektri�ini sa�layacak 9V 100mA'lik bir d�n��t�r�c� alman�z da gerekiyor tabii ki.  

�izim ve bask� devre

�ema tasar�m� ve bask� devre i�in Linux i�in olan eagle yaz�l�m�n� kullan�yorum. Yaz�l�m�n yer ald��� paket i�erisinde eagle dosyalar� da yer almaktad�r. Paketi nereden indirebilece�iniz, yaz�n�n sonunda verilmektedir.

Ana par�a ve g�� transist�rlerine yak�n olmas� gereken bir ba�ka par�a olmak �zere devre, iki par�aya ayr�lm��t�r. �ki par�a i�in iki ayr� �ema g�r�nt�s� g�rmektesiniz. Ancak, bunlar sonu�ta kablolar ile birbirine ba�lanacakt�r.

Ana �ema (Daha b�y�k bir resim i�in �zerine t�klay�n�z.):
[ana �ema]

Y�ksek g�� k�sm� i�in olan par�a (Daha b�y�k bir resim i�in �zerine t�klay�n�z.):
[g�� par�a �emas�]
Matris halinde tu�lar�n ba�lanmas� (Daha b�y�k bir resim i�in �zerine t�klay�n�z.):
[basmal� tu� �emas�]

Ana devrenin �stten g�r�n��� (Daha b�y�k bir resim i�in �zerine t�klay�n�z.):
[board]


Devre, �zellikle elektroni�i hobi olarak yapanlara y�nelik haz�rlanm��t�r. Bask� devre olarak sadece mavi k�s�mlar ��kart�lacakt�r. K�rm�z� �izgiler kablolar� belirtmektedir. Tek tarafl� bir bask� devresi yapmak hem daha kolay hem de daha az �zen gerektirmektedir. Kablolar� (k�rm�z� �izgiler), en k�sa uzunlu�a sahip olacak �ekilde d�zenleyebilirsiniz. Bunu eagle'da yapamazd�m.


G�� kayna��ndaki y�ksek g�� k�sm�nda yer alan birka� par�a standart devrelere (Bir s�r� deli�i olanlara.) tak�labilir. Ana devre ile g�� k�sm� kablolarla (JP2 ve JP3) birbirine ba�lanm��t�r. Ana k�s�mdaki topraklama kablosu, do�ru ak�m�n art� k�sm�na ba�land���n� g�receksiniz. Evet, bu do�rudur ve iki (Biri g�� k�sm�, di�eri de mikroi�lemcinin ve y�kselticilerin bulundu�u mant�k k�sm� i�in.) ayr� d�n��t�r�c�ye gereksinim duymam�z�n nedeni de budur.  

Nas�l �al���yor?

Ana �emaya bakarsan�z, iki mant�ksal k�s�mdan olu�tu�unu g�receksiniz. Bunlar, ak�m denetimi (current control) ve gerilim denetimi (voltage control) olarak �emada i�aretlenmi�tir. Bu ikisi birbirinden ba��ms�z iki d�ng�d�r. D�ng�lerden biri ��k�� gerilimini, di�eri de g�� k�sm�ndaki 0.275 Ohm'luk diren� �zerine d��en gerilimi denetlemektedir. Gerilim d��mesi ak�ma e�de�erdir. �ki denetim k�sm� D2 ve D3 diyotlar�yla "birle�tirilmi�tir". Bu iki diyot, bir analog elektriksel OR (VEYA) kap�s� olu�turmaktad�r. E�er, gerilim �ok y�ksek olursa, ak�m denetim k�sm�, gerilim s�n�r�n alt�nda kal�ncaya kadar gerilimi d���rmektedir, yoksa gerilim denetim k�sm� ��k�� gerilimini ayarlamaktad�r.

Bu mant�ksal VEYA, T3 transist�r�n R19 ile +5V ucuna ba�l� oldu�u i�in �al��maktad�r. D2 ve D3'�n arkas�nda �al��makta olan y�kselticiler olmasayd�, elde edece�iniz ��k�� g�c� en fazla olacakt�. Denetim d�ng�lerinde �al��makta olan y�kselticiler, +5V'luk ��k��� T3 (Olabildi�ince yere do�ru �ekin.) �zerinden alarak denetleme yapmaktad�r.

Gerilim denetleme d�ng�s�, IC6B'nin 5 numaral� baca��ndan gelen gerilime g�re, ��k�� gerilimini denetlemektedir. Ba�ka bir deyi�le, 5 numaral� bacaktaki gerilimi, R15, R10 ve R16 diren�lerinin belirledi�i bir katsay� ile �arp�ld���nda, ��k�� gerilimi elde edilmi� olunur. Ayn� �ey ak�m i�in ge�erlidir. Tek fark, R30 direnci �zerine d��en gerilimin, en b�y�k ak�m ��kt�s�na e�ede�er olmas�d�r.

G�� kayna��m�zdan en fazla ak�m� elde etmek istedi�imizde veya ��k�� g�c�n� ayarlamak gerekti�inde, bir 5 numaral� IC6B baca�� ve di�eri R30 direnci olmak �zere, iki noktada uygun gerilimler verilmesi yeterlidir. Zaten bu da, mikroi�lemcinin yapt��� i�tir. Peki bir mikroi�lemci kaynak gerilimi nas�l yaratabilir ve ayarlayabilir? A�a��daki resme bir g�z at�n:
[pwm]

Bu resimde g�rd���n�z �ey, nab�zsal bir sinyalin do�ru ak�ma d�n��mesidir. Tek yapman�z �ey, mikroi�lemciyi, sinyal s�kl���ndan (frekans�ndan) y�z defa (veya daha fazla) daha d���k bir s�kl�kla (frekansla), d���k ge�i�li s�zge�lerden ge�irerek �al��t�rman�zd�r. Mikroi�lemci 4MHz'de �al��t���ndan, b�yle d���k ge�i�li bir s�zge� tasara�m� yapmak hi� de zor de�ildir. E�er, sinyali yaz�l�mla yarat�yor olsayd�k bile, birka� kHz elde ederdik ve s�zgecimiz yine �ok k���k olurdu.

�st ve alt �izimler aras�ndaki farka, mod�lasyonlu nab�z (pulse) denir. Nab�z uzunluklar�n� de�i�tirerek, s�zge� arkas�ndaki do�ru ak�m gerilimini de�i�tirmi� oluruz.

Harika, �yle de�il mi? Say�sal (digital) sinyalden, tam bir do�ru ak�m yaratm�� oluruz!

AT90S4433 mikroi�lemcisinin biri 16 bit geni�li�inde, di�eri 8 bir geni�li�inde olmak �zere iki adet i� sayac� vard�r. 16 bit geni�li�indeki saya�, 10 ��z�n�rl���nde olmak �zere AT90S4433 �ipinde de var olan mod�lasyonlu nab�z (PWM pulse with modulation) yaratma olas�l���na sahiptir. 8 bit sayac�n b�yle bir �zelli�i yok, ancak biz bunu yaz�l�mla yapabiliriz. Yine de yeterince h�zl�d�r. Biz burada 16 bit sayac� kullan�yoruz. B�ylece, gerilim denetimi i�in 10 bit=1023 ad�ml� ��z�n�rl�k elde etmi� oluyoruz. ��k�� gerilimi, 8 bit saya� kullan�larak denetlenmektedir. B�ylce, 1 ila 3000mA'i 255 kadmede denetleme olana�� elde etmi� oluyoruz. Bunun anlam�, 12mA (veya daha az) bir duyarl�l��a sahip olmam�zd�r. Ak�m denetleme i�in bu yine de yetrli olmaktad�r.

Devredeki di�er t�m par�alar, g�� kayna�� ve ��k�� noktas� gerilimi (7805 bizim ��k�� noktam�zd�r.) ve g�� kayna��n� a��p kapatt���m�zda devrenin dengesinin veya sa�laml���n bozulmamas�na y�nelik i� g�rmektedir.  

Yaz�l�m

Mikroi�lemci i�in olan yaz�l�m, daha �nceki yaz�l�r�mdan da bildi�iniz, rs232 i�in uart, lcd ekran� ve kesme kipindeki saya�lar gibi �zellikleri kullanmaktad�r. Yaz�l�m� a�a��daki ba�lant�dan elde edebilirsiniz:
linuxdcp.c.

�lgin� olan belki de PWM (Pulse Width Modulation - mod�lasyonlu nab�z) yaz�l�m�d�r. ipwm_h ile birlikte ipwm_phase de�i�keni, ak�m i�in olan PWM'yi olu�turmaktad�r. 8 bit'lik sayac� kesme kipinde �al��t�r�yoruz ve her seferinde de�er ta�mas� olu�tu�unda "SIGNAL(SIG_OVERFLOW0)" fonksiyonu �al��t�r�lmaktad�r. Burada, ipwm_phase de�i�kenine bakarak 1 mi yoksa 0 m� olu�turmam�z gerekti�ini belirliyoruz ve zamanlay�c�y� (timer) yeniden ba�lat�yoruz.

Asl�nda yaz�l�m hi� de karma��k de�ildir, ancak tam olarak anlayabilmek i�in 4433 belgeleri (Kaynak�aya bak�n�z.) okuman�z gerekecekmektedir.

4433, 8 bit'lik bir mikroi�lemcidir ve onun matematiksel yetenekleri s�n�rl�d�r. divXbyY ve multiXbyY fonksiyonlar� 24 bit matematik i�lemleri yapabilmektedir. Kullan�c�n�n se�ti�i gerilimden nab�z geni�li�ini hassas bir �ekilde olu�turabilmek i�in bu fonksiyonlara gereksinim duyuyoruz.

G�� kayna��m�zda 7 adet tu� vard�r. Bunlardan alt�s�, ak�m ve gerilim seviyelerini ayarlamak i�indir. Yedincisi ise, ask�ya alma (stanby) tu�udur. Ask�ya alma tu�u sayesinde, g�� kayna�� ge�ici olarak kapat�labilir, ama yine de gerilim veya ak�m ayarlar� yapabilirsiniz. Program�n ana d�ng�s� i�inde tu�lar�n durumu bas�l� de�il (pulled) durumdad�r. ignorebutton de�i�keni, tu� sektirilmesini �nlemek i�indir. Tu�a parma��n�zla bast���n�zda, tu� yukar� ve a�a�� olmak �zere biraz sekmektedir. �nsanlar bunu pek farketmiyorlar, ancak mikroi�lemci o kadar h�zl�d�r ki, bu sekmeyi fark etmekte ve bu sekmeyle mikroi�lemci, a��k (on), kapal� (off), a��k ... vs gibi tu�un iki farkl� durumlar aras�ndaki de�i�imlerini hissetmektedir. ignorbutton sayac�, tu�a bas�ld���nda bu t�r sekmeleri �nlemek i�in biraz beklemeye yaramaktad�r.  

Bask� devresini olu�turmak

Ana devre:
[ana devre]
G�� kayna��n�n kutusu, yanlar ah�ap, alt, �st ve �n taraflar� i�in metal plaka kullan�lm��t�r:
[kutu]
�n panel:
[�n taraf]
Yaz�l�m paketi, bask� devresini g�steren bir PostScript (linuxDCpower.ps) dosyas� i�ermektedir. Ki�isel olarak ben, delik yerlerini hep k���k bulmu�umdur. Bu y�zden bask� devreyi ��kartmadan �nce, devre �zerinde delikleri bir kalemle biraz daha b�y�tmekteyim. Evde bask� devre olu�turma s�reci : Mayis 2002, Linux sunucunuz i�in LCD denetim paneli yaz�s�nda anlat�lm��t�r.
G�� kayna��n�z i�in hem ucuz ve hem de g�zel g�r�nen bir kutu olu�turulmas� ise, "Eyl�l 2002, LCD g�r�nt� ve RS232 aray�z� olan 1Hz-100MHz S�kl�k (Frekans) sayac�" yaz�s�nda anlat�lm��t�r. Benim yapt���m kutuyu ve �n paneli sa�daki resimlerde g�rebilirsiniz. Resimlerin �zerine t�klayarak, b�y�t�lm�� hallerini de g�rebilirsiniz.  

Denetleme

Kendi yapt���n�z her devrede oldu�u gibi, devreyi tam g�� kayna��na ba�lamadan �nce, ad�m ad�m baz� denetleme i�lemlerinden ge�irmenizde yarar vard�r. Bu i�levin amac�, devreyi olu�turma s�ras�nda yapm�� oldu�unuz olas� hatal� bulmakt�r.
  1. T�m bask� devreyi IC'leri yuvalar�na koymadan olu�turun.
  2. �emada AC_POWER ile belirlenen ba�lac�n, 2. baca��na art� ve 1. baca��na eksi ucu ba�lay�n. Bir �l�� aleti yard�m�yla, max232in 8. ve 16. ve mikroi�lemcinin 7. ve 8. ayaklar� aras�ndaki gerilimlerin +5V oldu�una bir bak�n. �al��an y�kselticilerin art� baca��nda hemen hemen 9V'u g�rmeniz gerekir.
  3. �imdi 9V'luk pilin u�lar�n� de�i�tirin (1. baca�a art� ve 2. baca�a eksi u�lar�n� ba�layarak.) ve �al��makta olan y�kselticilerin eksi g�� baca��nda yakla��k -9V'luk bir gerilim oldu�unu g�rmelisiniz.
  4. Yukar�daki t�m denetlemeler ba�ar�l� olduysa, ana devrenin g�� beslemesi d�zg�n �al���yor ve max232 ile mikroi�lemciyi yuvalar�na yerle�tirebilirsiniz demektir.
  5. Yukar�da anlat�lan ve +5V de�erini elde edecek �ekilde yapm�� oldu�umuz ba�lant�y� tekrar yapacak �ekilde 9V'luk pili devreye ba�lay�n. Programlay�c� kablosunu paralel ba�lant� noktas�na ve devre ba�la��n� da tak�n�z.
    Yaz�l�m paketini a��n (Yaz�l�m paketini indirmek i�in kaynak�a k�sm�na bak�n�z.), olu�an dizine ge�in (cd buyru�u ile) ve a�a��daki buyruklar� verin:
    make avr_led_lcd_test.hex
    make testload
    make ttydevinit

    �imdi, deneme yapma yaz�l�m� devreye y�klenmelidir. LCD panelinde "hello" yaz�s�n� g�rmeniz, k�rm�z� LED'in yan�p s�nmesi ve rs232 kablosunu bilgisayar�n�za (rs232 hatt�n� ilklendirmek i�in initialize buyru�unu ttydevinit ile ve COM1 i�in cat /dev/ttyS0 veya COM2 i�in cat /dev/ttyS1 ile verin.) ba�lad���n�zda "ok" yaz�s�n� g�rmeniz gerekiyor.
  6. �imdi, g�� kayna�� k�sm�n� yap�n, ama ana d�n��t�r�c�y� (transformat�r�) hen�z takmay�n. Onun yerine 9V'luk pili ba�lay�n. Ba�lant� u�lar�n�n nas�l ba�land��� �nemli olmaks�z�n, 4700uF kapasit�r�n yakla��k olarak 9V'a kadar dolmas� (�arj olmas�) gerekiyor. Bunu bir �l�� aletiyle denetleyin.
  7. Son ad�m� da att���n�zda, kablolar� denetleme gibi baz� genel denetlemeler yap�n ve t�m d�n��t�r�c�leri tak�n. Devreye ba�lad���n�zda ve �al��ma y�kselticileri tak�lmad��� durumda, en b�y�k g�c� elde etmeniz gerekecek. Bu durumda iken olu�an en b�y�k g�c� bir �l�� aletiyle, k�sa devreye neden olmadan dikkatlice �l��n. E�er, k�sa devre olu�turursan�z, ak�m �zerinde hen�z herhangi bir s�n�rlama olmad���nda, g�� transist�rlerlerini u�urma olas�l���n�z vard�r.
  8. Elektri�i kesin, t�m �al��ma y�kselticilerini tak�n ve programlay�c� kablosunu tak�n. Tekrar elektrik verdi�inizde, a�a��daki buyruklar� verin:
    make
    make load
  9. Art�k, g�� kayna��n�z�n tam olarak haz�r olmas� gerekiyor. Unutmaman�z gereken bir konu var, o da programlay�c� kablosu ba�l�yken, ��k�� g�c�n�n biraz d���k olmas�d�r. Daha duyarl� ve do�ru ak�m ve gerilim ��kt�s� elde etmek i�in programlay�c� kablosunu devreden ��kar�n.
 

��te size el yap�m� bir g�� kayna��

Yukar�da da belirtti�im gibi, se�mi� oldu�unuz d�n��t�r�c� t�r�ne g�re �� se�ene�iniz vard�r. Benimsenmi� de�er olarak yaz�l�m 16V ve 2.2A ��kt� i�indir. Bunu de�i�tirmek isterseniz, linuxdcp.c dosyas�ndaki MAX_U, IMINSTEP, MAX_I de�erleri ile, e�er en fazla 3A ��kt� i�in ayarl� ise, set_i fonksiyonundaki ayarlama de�erini de�i�tirmeniz gerekecektir.

Son olarak, g�� kayna��m�n yap�l��� s�ras�nda �ekti�im resimleri g�stermek istiyorum. Baya�� u�ra�t�m, ama buna de�di, ��nk� �ok iyi ve sa�lam bir g�� kayna�� yapm�� oldum. G�� kayna�� i�in harcanan zaman bo�a gitmi� de�il, ��nk� laboratuvar ortam�nda g�� kayna�� en �nemli aletlerden biridir.

[�nden g�r�n��]

[�stten g�r�n��]
 

G�� kayna��n�n kullan�m�

G�� kayna��n�n nas�l kullan�laca�� olduk�a a��kt�r. ��k�� gerilimini ayarlamak i�in 4 adet tu� vard�r. Tu�lardan ikisi 1V'luk ad�mlarla gerilimi art�rmak veya azaltmak i�in, di�er iki tu� da ayn� i�i 0.1V'luk ad�mlarla yapmak i�in kullan�lmaktad�r. Ak�m s�n�rlamas�, geriye kalan iki tu�la yap�lmaktad�r. Ancak, ad�m aral��� do�rusal de�ildir. K���k ak�m de�erleri i�in ak�m�, 50mA aral�klara azaltabilir veya art�rabilirsiniz. 200mA'den y�ksek ak�m de�erleri s�z konusu oldu�unda, 100mA ve 1A'in �zerindeki ak�m de�erlerinde ise, 200mA aral�klara ak�m� ayarlayabilirsiniz. B�ylece, t�m aral�k i�erisinde sadece 2 adet tu� kullanarak, ayarlamalar�n�z� kolayca yapabilirsiniz.
Ask�ya alma (standby) tu�uyla g�� kayna��n� durdurabilir ve tekrar �al��t�rd���n�zda, de�erleri yeniden ayarlamak zorunda kalmayacaks�n�z.
K�rm�z� LED lambas�, ak�m �st s�n�r�na ula�t���nda yanacak ve g�� kayna�� ask�ya al�nd��� durumda da, yan�p s�necektir.
G�� kayna��n�, rs232 seri ba�lant�s� �zerinden buyruklar g�ndererek de denetleyebilirsiniz. Kullan�labilecek buyruklar a�a��da verilmektedir:

u=X gerilimin de�erini X'e ayarla (�rnek: u=105 ise, gerilim de�eri 10.5V olmaktad�r.)
i=Xmax ile ak�m i�in �st s�n�r de�eri verilir. (�rnek: i=500 ile ak�m i�in �st s�n�r 500mA olmaktad�r)
s=1 veya s=0 ask�ya alma (standby)
u=? veya i=? veya s=? ile o andaki ayarlar�n g�sterilmesi sa�lanmaktad�r. G�r�nt� a�a��dakine benzer �ekilde olacakt�r:
u: 50 s:0 i: 100 l:0
u: gerilim anlam�na gelmekte =50 =5V, s:0 ask�ya al�nmam��, i: 100 anlam� 100mA, ve l:0 anlam� ise, ak�mda �st s�n�r�n verilmemi� oldu�unu g�stermektedir.

Bu buyruklar� kullanarak, g�� kayna��n� denetleyecek bir kullan�c� grafik aray�z� yazabilirsiniz. rs232 ba�lant�s�n� kullanmaya ge�meden �nce, yaz�l�mla birlikte gelen initdevtty buyru�uyla onu ilklendirmeniz gerekecektir. Bunun nas�l yap�ld��� Eyl�l 2002, LCD g�r�nt� ve RS232 aray�z� olan 1Hz-100MHz S�kl�k (Frekans) sayac� yaz�s�nda anlat�lm��t�r.

�emada da g�rd���n�z gibi, burada iki adet d�n��t�r�c� kullan�yoruz. Topraklama, denetim mant���n oldu�u panelin do�ru ak�m art� ucuna ba�l�d�r. �ki d�n��t�r�c� gerilimleri ay�rmakta ve normalde b�yle yap�lmas�nda bir sorun yoktur. B�yle yapmam�z�n nedeni, �al��an y�kselticilerin geribesleme d�ng�s� i�in do�ru kutuplamay� sa�lamakt�r. Bir uyar�: RS232'nin topraklama hatt�na do�ru ak�m ��k���n�n ba�l� oldu�unu unutmay�n�z! Ba�ka bir deyi�le, bilgisayar�n�z�n topraklamas�na bir bi�imde ba�l� olan ba�ka ara�lara g�� kayna��n� RS232 ile kullanamazs�n�z. Belkide g�� kayna��n�n �zerine "RS232 nin topraklama ba�lant�s� do�ru ak�m kayna��n�n art� ��k���na ba�l�d�r" �eklinde bir yaz� yap��t�rman�z akk�l�ca olabilir. RS232'�n toprak ba�lant�s� y�z�nden k�sa devre olu�mas�n� kesinlikle �nlemek isterseniz, ya elektri�e ba�l� olmayan bir d�z�st� bilgisayar kullan�n, ya g�� kayna��n�za ba�l� olan bir devrenin bilgisayar ile herhangi bir ba�lant�s�n�n olmamas�n� sa�lay�n ya da RS232 aray�z�n� kullanmay�n. Ayr�ca, bu uyar� sizi �ok korkutmas�n. E�er, g�� kayna��n�z�n ak�m s�n�rlamas� 250mA'in �zerinde de�il ise, hi� bir �ey olmaz. Ayr�ca, hata yapt���n�zda k�rm�z� LED lambas� sizi uyaracakt�r. Kald� ki, hata yapsan�z bile, bu bilgisayar�n�za zarar vermeyecektir.

 

G�venlik

G�� kayna��n�zda �ebekeye (elektrik hatt�na) ba�l� olan bir d�n��t�r�c�n�z (Ya�ad���n�z �lkeye ba�l� olarak 230V veya 110V.) vard�r. Bunu d�zg�n ba�lad���n�zdan mutlaka emin olun. E�er, y�ksek elektrikle daha �nce hi� �al��mad�ysan�z, g�� kayna��n�z�n ilk kullan�m�ndan �nce devrenizi bilen birine veya bir uzmana denetletin.  

�nce ayar

G�� kayna�� i�in olan yaz�l�m �nceden ayarlanm��t�r. B�y�k bir olas�l�kla, herhangi bir de�i�iklik yapman�z gerekmeyecektir. Donan�msal ayarlara sadece 7805, R15, R10, R16 ve R38, R30, R26'ya ba�l�d�r. Gerilim ve ak�m �zerinde sadece bu par�alar�n etkisi vard�r. E�er, ince ayar yapmak istiyorsan�z, sadece bu par�alar� de�i�tirmeniz yeterlidir veya yaz�l�m �zerinde de�i�iklik yapmal�s�n�z. Programlay�c� kablosunun tak�l� olmas� durumda, ��k�� geriliminin etkilendi�ini unutmay�n�z. �l��mler yapmadan �nce bu kablonun ba�lant�s�n� kesin. Yaz�l�mdaki de�i�iklikleri set_u ve set_i fonksiyonlar�nda yapabilirsiniz. Bunun nas�l yap�laca�� linuxdcp.c program� i�erisinde belirtilmi�tir.  

Kaynak�a

 

Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz

Her yaz� kendi g�r�� bildirim sayfas�na sahiptir. Bu sayfaya yorumlar�n�z� yazabilir ve di�er okuyucular�n yorumlar�na bakabilirsiniz.
 talkback page 

<--, Bu say�n�n ana sayfas�na gider

G�rsely�re sayfalar�n�n bak�m�, LinuxFocus Edit�rleri taraf�ndan yap�lmaktad�r
© Guido Socher
"some rights reserved" see linuxfocus.org/license/
http://www.LinuxFocus.org
�eviri bilgisi:
en --> -- : Guido Socher (homepage)
en --> tr: Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

2004-10-22, generated by lfparser version 2.48