Guido Socher (homepage)
Yazar hakk�nda:
Guido Linux'u, �ok esnek oldu�u ve di�er t�m i�letim sistemlerine oranla �ok
daha fazla olanak sa�lad��� i�in seviyor.
T�rk�e'ye �eviri:
Asl� Esen Arslan <asl�_esenarslan(at)yahoo.com>
��erik:
|
Masa�st�nde Linux: Annem i�in bir bilgisayar
�zet:
Annem bilgisayars�z b�y�yen bir ku�aktan geliyor.
Bu yaz� bilgisayar kullanmaya 60 ya��ndan sonra
ba�layan pek �ok ki�i i�in ge�erli olacak diye d���n�yorum.
_________________ _________________ _________________
|
Giri�
Annem asl�nda birka� y�ld�r bilgisayar kullan�yordu ancak,
do�rudan DOS'un bir kelime i�lemci uygulamas�n� ba�latan,
�zel bir makinas� vard�. Ba�ka hi�bir program kurulmu� de�ildi
ve bu bilgisayar�n tek i�levi daha iyi bir daktilo olmaktan �te de�ildi.
�ocuklar� evden ayr�l�p ba�ka �ehirlerde ya�amaya ba�lad���ndan beri,
torunlar�n�n en son fotograflar�n� g�rmek ve e-posta yollamak i�in
Internet kullanmak istedi.
K�z ve erkek karde�im anneme, en kullan��l� ve ona en uygun
olaca��n� d���nd�kleri bir Windows 98 bilgisayar ald�lar.
Birka� bilgisayar kursu ve "Bana yard�m edin l�tfen"lerle dolu uzun
birka� ak�am�n ard�ndan, annem i�in bir bilgisayar fikrinden neredeyse
vazge�mi�tik.
�ok fazla sorun vard�:
- �ift t�klama: Ya�l� insanlar i�in �ift t�klamak olduk�a zor g�r�n�yor.
Windows bir�eyleri a�mak ya da uygulamalar� ba�latmak i�in �ift t�klamay�
s�kl�kla kullan�yor. Ya�l� insanlar�n bunu kullanmalar� neredeyse imkans�z.
Sorunun temeli annemin �ift t�klama yaparken fareyi hafif�e hareket ettirmesiydi.
Bu nedenle �ift t�klama h�z�n� de�i�tirmenin bir faydas� olmad�.
- Oturumu kapatt���n�zda, Windows yapt���n�z de�i�iklikleri kaydeder.
Kazara masa�st�n�z� yeniden bi�imlendirirseniz ya da simgeleri kald�r�rsan�z,
oturumu yeniden a�t���n�zda bunlar yen�den y�klenmiyor. Yani masa�st�n�zde bir
karma�a yaratmay� ba�ard���n�zda, bu karma�a oldu�u yerde kal�yor.
- Windows'da bir ana dizin kavram� yok. Dosyalar�n�z� herhangi biryere
kaydedebilir ve nerede oldu�unu hi� bilemeyebilisiniz.
�nemli dosyalar birdenbire "kaybolabilir".
- Kar��n�zdaki insan�n ekranda ne g�rd���n� bilmeden, grafik uygulamalar i�in
telefonla uzaktan destek vermek �ok g��.
Masa�st�nde Linux
Hemen hemen herkes pes ettikten sonra, bir �neride bulundum: Hadi anneme Linux kural�m.
Linux size masa�st� ve pencere y�neticisi konusunda se�me �ans�
tan�yor. Ba�ka i�letim sistemlerinde de�i�tirmenin m�mk�n olmad��� �eyleri,
Linux ile �nyap�land�rma yapmak m�mk�n. Biraz �al�man�z gerekir, ama bunun
alt�ndan kalk�labilir.
Masa�st� ve pencere y�neticisi olarak fvwm2 kullanmaya karar verdim. Kde ve gnome'dan
�ok �nce Linux kullananlar fvwm'yi hat�rlayacakt�r. 1996 y�l�na kadar Linux masa�st�
i�in �ok pop�lerdi. Avatajlar�:
- �ok az haf�za kullan�yor.
- Oturum kavram� yok (Oturumu kapat�p tekrar a�t���n�zda al���k oldu�unuz ortam� g�r�rs�n�z.)
- Tek bir yap�land�rma dosyas�yla uyarlanmaya son derece uygun.
Annem i�in, gereksinimi olan her�eyi yapabilece�i bir menu �ubu�u olu�turdum:
- Internet'e ba�lanmak
- E-posta almak ya da g�ndermek.
- Kelime i�lemcisini ba�latmak.
- A� taray�c�y� ba�latmak.
- Hesap makinas�n� ba�latmak.
- Bir fotograf CD'sini takmak ve otomatik olarak gqview fotograf
g�r�nt�leyiciyle a�mak.
fvwm2'yi �yle kurdum ki, hi�bir zaman �ift t�klama yapmas�na gerek kalmas�n.
�ift t�klama sadece simge halindeki uygulamalar�, b�y�t�p a�mak i�in
gerekliydi. Ben bunu sadece tek t�klamayla yap�lacak �ekilde de�i�tirdim.
B�ylece �ift t�klama sorunu ��z�ld�!
Kelime i�lemci olarak Ted kulland�m.( http://www.nllgg.nl/Ted/ ).
Temel bir program ama annemin mektup yazmak i�in ihtiya� duydu�u her�eyi
yapabiliyor. Bir uygulaman�n ne kadar az karma��k �zellikleri varsa,
o kadar iyidir.
Bilgisayarda annem i�in k���k bir ana sanaldoku sayfas� olu�turdum.
Oturumu a�t���nda, Mozilla Firebird a� taray�c� otomatik olarak bu sayfayla
a��l�yordu. Bu sayfa farkl� uygulamalar�n nas�l kullan�laca��na ili�kin bilgi
ve talimatlar� i�eriyordu.
E-posta i�in lfwmail kulland�m. Bu olduk�a basit ama ayn� zamanda da �ok
i�levsel ve MIME (�ok ama�l� �nternet posta uzant�lar�)ile uyumlu bir program.
En �nemlisi: Postan�z� kazara ba�ka bir dosyaya aktar�p, kaybedece�iniz dosya yap�s�
yok. T�m e-postalar tarihlerine g�re d�zenlenmi� uzun bir listede tutuluyor.
Bu tam olarak annemin
ihtiya� duydu�u �zellik.
lfwmail bir a� posta program� ama ben yerel olarak Apache a� sunucusunu kurdum, b�ylece
a� taray�c�s�yla eri�im sa�layan yerel bir posta program� oldu.
�nternete ba�lanmak
Bu bilgisayar� olu�tururken temel kavram kullan�m kolayl��� idi.
Modemle Internet ba�lant�s�n� sa�lamak i�in gpppwrap uygulamas�n� kulland�m.
Internet hizmet sa�lay�c� �nceden bi�imlendirilmi�ti ve gpppwrap'in sadece
iki tane tu�u vard�:
"go online" (�evrimi�i ba�lant�y� kur) ve "go offline" (�evrimi�i ba�lant�y� kes).
Yapt���m de�i�iklikle gpppwrap Internet'e ba�l� oldu�unda bilgisayar�n
IP adresini g�steriyordu. Neden dersiniz? Uzaktan destek verebilmek i�in!
Uzaktan destek vermek
Grafik uygulamalar�n daha kolay anla��l�r oldu�unu s�yleyenlere inanmay�n.
Garfik uygulamalar �ok karma��k dialoglara yol a�abilir ve e�er yard�m etmek
istedi�iniz ki�inin �n�ndeki ekran� g�rm�yorsan�z, uygulaman�n hangi a�amada
oldu�unu anlaman�z olduk�a zor.
Komut sat�r�nda b�yle bir sorun ya�am�yorsunuz. Birka� komutu telefonda
s�ylemek �ok kolay ve kar��n�zdakinin yapmas� gereken tek �ey bunlar� yazmak.
Sorun ��z�lm�� oluyor. Xterm penceresi �al��t�rma olana��n�n olmas� �ok
faydal�yd�. Linux'ta hemen hemen t�m sorunlar� komut sat�r�ndan ��zebilirsiniz.
Bunlara ek olarak sshd de kurdum. Annem bana bilgisayar�n�n IP adresin�
s�yledi�inde, ben uzaktan oturumu a��p, baz� �eyleri bi�imlendirip, istersem
yaz�l�m indirebiliyordum. Her�ey �ok kolayd�.
Neye benziyordu
��te burada masa�st�nden bir g�r�nt� var. gqview ile a��lm�� bir fotograf CD'si ve a�
taray�c�s�nda lfwmail posta progarm� g�r�l�yor.
Sonu�
Ben bunu hep biliyordum: Linux sahip olabilece�iniz en kullan�c� dostu
i�letim sistemidir. �imdi bu kan�tlanm�� oldu. Bir bilgisayar� kullan�c�/lar
i�in, isteklerine tam olarak cevap verecek �ekilde bi�imlendirmeniz m�mk�n.
Bu ayn� zamanda �irketler, okullar, kul�pler, vb. i�in bir avantaj. Yetkin
bir sistem y�neticisi, bilgisayarlar� kullan�c�n�n gereksimlerine uygun olarak bi�imlendirerek
verimlili�i art�rabilir.
�imdi annemin bir bilgisayar� var ve onu kullanabiliyor. Birka� ay i�inde daha
geli�mi� bir kullan�c� olacak ve yeni uygulamalar eklemem gerekecek.
Ba�lant�lar
Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz
Her yaz� kendi g�r�� bildirim sayfas�na sahiptir. Bu sayfaya yorumlar�n�z� yazabilir ve di�er okuyucular�n yorumlar�na bakabilirsiniz.
<--, Bu say�n�n ana sayfas�na gider
2003-07-22, generated by lfparser version 2.43