[LinuxFocus-icon]
Strona G��wna  |  Mapa Serwisu  |  Indeks  |  Szukaj

Nowo�ci | Archiwum | Linki | O Nas
Ten dokument jest dost�pny w nast�puj�cych j�zykach: English  Castellano  Deutsch  Francais  Turkce  Polish  

[Photo of the Author]
Ralf Wieland
<rwieland-at-zalf.de>

O Autorze:

U�ywam Linux'a (od 0.99pl12) do programowania symulacji �rodowiskowych, sieci neuronowych i uk�ad�w(system�w) rozmytych. R�wnie� interesuje mnie elektronika i sprz�t wi�c u�ywam Linuksa r�wnie� do takich zastosowa�.



Translated to Polish by:
Mariusz Koz�owski <sp3fxc(at)linuxfocus.org>

Zawarto��:

 

R�ka na pulsie demografii

[Illustration]

Notka:

Artyku� ten stara si� odpowiedzie� na pytanie: "Jak b�dzie wygl�da�a ludzka populacja za 50 lub 100 lat, je�li tempo przyrostu utrzyma si� na obecnym poziomie?". Jako pr�b� mojej odpowiedzi na to pytanie zaprezentuj� ma�� aplikacj� QT, na kt�rej czytelnicy mog� sobie sami poeksperymentowa�. Mo�e kto� z Was zrobi z niej uzytek i jako� j� ulepszy.

_________________ _________________ _________________

 

Wprowadzenie

Imigracja i integracja obcokrajowc�w w naszym kraju (chodzi tu o Niemcy -> przyp. tlum.) jest jednym z g��wnych punkt�w dyskusji jakie si� tocz� po�r�d naszych polityk�w. Firmy bazuj� strategie dotycz�ce swoich produkt�w na wzro�cie demograficznym. Ostatnio nawet przeczyta�em, �e emeryci stan� si� wkr�tce g��wn� grup� kupuj�c� samochody w Niemczech. System opieki zdrowotnej, system emerytalny itd. wszystko to bazuje na tym jak b�dzie si� kszta�towa� przyrost ludno�ci w najbli�szych latach.

W dziedzinie tej prowadzi si� wiele poszukiwa�. Publikowane s� liczne prace naukowe. Pomimo tego wielu ludzi ca�kowicie ignoruje prawa rz�dz�ce tymi procesami. Artyku� ten porusza w mniejszym stopniu aspekty polityczne i naukowe tego problemu skupiaj�c si� raczej na w�asych eksperymentach. Dlaczego nie mielby�my spojrze� na to z w�asnego punktu widzenia na to co b�dzie si� dzia�o za 50 czy 100 lat? Co dzieje si� gdy ludzie opuszczaj� dany kraj i co dzieje si� gdy przyje�d�aj� do innego kraju? Aby poeksperymentowa� z r�nymi mo�liwo�ciami napisa�em niewielki program oparty na QT.

 

Zacznijmy od pocz�tku

Wi�kszo�� ludzi cho� raz na jaki� czas zastanawia si� sk�d bior� sie te 'piramidy ludno�ci' kt�ra nieraz s� pojawiaj� si� w artyku�ach w gazetach - chodzi o te przedstaiwaj�ce wygl�d populacji za np 50 lat. Na jakiej podstawie opieraj� si� autorzy tych publikacji?

Je�li zaczniesz si� zastanawia�, zdasz sobie spraw�, �e wszystko zale�y na liczbie urodze� dzieci, �miertelno�ci w spo�ecze�stwie i od ilo�ci ludzi opuszczaj�cych kraj i osiadaj�cych w nim na sta�e - innymi s�owy na migracji.

Zacznijmy od pierwszej rzeczy jaka b�dzie Ci potrzebna do skonstruowania wykresu populacji: ilo�� urodze�. Ka�dego roku pewna ilo�� dzieci si� rodzi. Ilo�� urodze� to �rednia ilo�� dzieci przypadaj�ca na jedn� kobiet� podczas jej �ycia. Ten wsp�czynnik r�ni si� do�� znacznie w zale�no�ci od kraju gdy� zale�y od wielu czynnik�w i tradycji takich jak kultura, sytuacja ekonomiczna, edukacja i tradycja. w Niemczech ten wsp�czynnik wacha si� w granicach 1.3 dziecka na kobiet�.

Niekt�re kraje prowadz� polityk� bardziej "pro-rodzinn�" ni� inne, a w niekt�rych krajach dzieci s� uwa�ane za inwestycj� na przysz�o�� , gdy� z liczb� dzieci wzrastaj� pieni�dze jakie daje pa�stwo dla danego rodzica. Dla naszych cel�w ilo�� urodze� mo�na ustaiwa� w granicach od 0 do 10 dzieci na kobiet�. Znaczy to, �e mo�emy zmienia� ten wsp�czynnik w zale�no�ci od scenariuszy na przysz�o�� jakie przyjmiemy.

Liczba urodzonych dzieci nie zale�y tylko od liczby urodze� ale zale�y r�wnie� od ilo�ci kobiet kt�re s� w wieku odpowiednim do rodzenia dzieci. W naszym modelu liczba kobiet w tym wieku (na nasze cele wiek wacha si� w granicach od 15 do 45 lat) jest poprostu dodawana i mno�ona razy ilo�� urodze�. Aby potem policzy� ilo�� urodze� na rok liczba ta jest dzielona przez 45-15=30. Oparte jet to na za�o�eniu, �e przeci�tna kobieta b�dzie mia�a ilo�� dzieci za�o�on� jako ilo�� urodze�. Niekt�rzy z Was mog� si� zastanawia� czy ilo�� urodze� jest akurat w�a�ciwa gdy� jedna kobieta mo�e mie� siedmioro dzieci, a inna mo�e nie mie� wcale. To pytanie ociera si� o statystyk� i odpowiedzi na nie lepiej szuka� w odpowiedniej literaturze. W naszym programie mniej skupiamy si� na statystyce a bardziej na mo�liwo�ciach eksperymentowania np.: co by si� sta�o gdyby w Niemczech nasta�a moda na posiadanie wi�cej ni� troje dzieci w rodzinie?

Naturalnie tam gdzie dzieci si� rodz� r�wnie� umieraj� ludzie. Umieralno�� to wsp�czynnik podobny do ilo�ci urodze�, poza tym, �e dotyczu ju� nie tylko samych kobiet ale ca�ej populacji (oczywi�cie m�szczyzni te� odgrywaja rol� w ilo�ci urodze� ale to nie miejsc na tak� dyskusj� ;)). Wiek danej grupy ma oczywi��ie najwi�ksze znaczenie we umieralno�ci, poniewa� statystycznie starsi ludzie maj� wi�ksze szanse umrze� ni� m�odsi. W Niemczech jest oficjalna tabela �miertelno�ci, kt�ra jest u�ywana np.: przez agencje ubezpieczeniowe do obliczania przer�nych stawek. Nasz program jest oparty na danych wla�nie ztej tabeli. B�dziesz musia� zmieni� odpowiednio dane je�li chcesz przeprowadza� poprawne symulacje w innych krajach.

Zauwa�, �e w krajach uprzemys�owionych wsp�czynnik ten powinien opiera� si� tylko na wieku osoby a nie na np.: klasie spo�ecznej. Jednak�e pewien znajomy Meksykanin wyja�ni� mi, �e to nie mo�e by� tak uniwersalnie stosowane. W naszym programie �miertelno�� zale�y tylko od wieku, wi�c je�li kto� chce aby czynniki spo�eczne gra�y rol� bedzie musia� rozwin�� odpowiednio ten program. Mo�e kto� chcia�by to zrobi�?

Na koniec jeszcze migracja powinna by� wzi�ta pod uwag�. Proces migracji zawsze gra� istotn� rol�. Na przyk�ad w poprzednich wiekach ludno�� wiejska migrowa�a do miast. Nie stanowi�o to problemu jako�e ilo�� urodze� zrekompensowa�a "straty" w ludno�ci. W naszych czasach procesy migracji sa zdecydowanie inne. Jednak�e osiedlanie si� ludno�ci na wsi w Niemczech jest fenomenem we wsp�czesnych niemczech i spowoduje wzrost odizolowania niekt�rych region�w.

Ca�y ten proces jest automatyczny i nie mamy na niego wp�ywu. Wp�yw mog� mie� takie czynniki jak udogodnienia dla dzieci w danym regionie. Nie warto jest mie� udogodnienia dla dzieci w rejonie gdzie jest ma�o dzieci. Tak samo nie wielu ludzi b�dzie chcia�o si� przenie�� w rejon gdzie nie ma udogodnien dla dzieci. To samo sie tyczy zaplecza kultralnego. Bez wnikania w szczeg�y mo�na stwierdzi� ze migracje ludno�ci mog� by� oparte na wielu przyczynach i spowodowane przez wiele czynnik�w. Jedn� z najwa�niejszych rzeczy z jakich trzeba zda� sobie spraw� to to, �e pod wzgl�dem wieku struktura ludno�ci �yj�cej w danym regionie r�ni sie od struktury ludno�ci emigruj�cej do tego regionu. Aby odzwierciedli� to w programie mo�esz zaadoptowa� pole "Distribution" w kodzie zrod�owym "./demogra/demogra1.cpp" do w�asnych cel�w. Jednak�e nie jest to konieczne do prowadzenia pr�b.

Pola "Immigration" i "Emigration" s�u�� do wprowadzania tych danych. Wprowadzaj tam doatnie warto�ci. Wi�c je�li 10.000 ludzi na rok przenosi si� w dany region, wprowadz liczb� 10.000 w pole "Immigration".

Na koniec trzeba doda�, �e co rok jeste�my starsi. Aby wzi�c to pod uwag�, p�tla lat postarza kogo� kto mial 40 lat na 41 lat w kolejnym swoim obiegu. Pole "Step" pozwala wprowadzi� krok z jakim b�dziemy si� posuwa� do przodu w naszej symulacji za jednym razem - np.: je�li podasz 10 to model przedstawia� b�dzie zmiany demograficzne w odst�pie co 10 lat./p>  

U�ywanie modelu

Sp�jrzmy na interfejs u�ytkownika tego programu:

The Model

Pola do wprowadzania danych opisane powy�ej s� umieszczone po lewej stronie ekranu. Po��czona w ca�o�� ilo�� m�czyzn i kobiet jest wynikiem dzia�ania programu zmieniaj�cym si� co odpowiednia ilo�� zadanych lat. Te pola s� tylko wyj�ciami programu. Podobnie ca�a cz�� graficzna programu jest przeznaczona tylko do wizualizacji. Przyciski na dole po lewej s�u�� do kontroli przbiegu symulacji. Przycisk "Step" s�u�y do krokowej pracy programu. "Reset" resetuje wszystkie ustawienia i wprowadza je w stan pocz�tkowy. Bie��cy stan symulacji mo�e by� zachowany w pliku "simulation.dat". Plik ten zawiera liczb� m�czyzn i kobiet w odpowiednim wieku tak jak w symulowanym modelu gdy zachowywalismy stan symulacji. Jest mo�liwe aby opieraj�c si� na tym pliku robi� inne analizy. Nazwy przycisk�w "Help" i "Quit" m�wi� same za siebie wi�c nie trzeba tlumaczy� ich znaczenia.

Ni�sza cz�� wykresu pokazuje maksymaln� ilo�� m�czyzn i kobiet we wszystkich grupach wiekowych. Zuwa�, �e rozmiar paska zale�y od tych wrto�ci. Mo�e to nie jest najlepsze rozwi�zanie, ale nie przychodzi mi na razie nic lepszego do glowy. Ma kto� jaki� pomys� co do tego?

Symulacja powinna by� jasna i zrozumia�a. Je�li jednen z parametr�w wej�ciowych jest bardzo du�y lub znacznie odbiega od norm , np.: liczba emigrant�w jest bardzo du�a - pojawi� si� dziury w piramidzie wiekowej. Taki przypadek raczej nie zdarza si� w rzeczywisto�ci wi�c trzeba poda� odpowiedni� waro�� wej�ciow�. Czy z drugiej strony mo�e patologiczny fenomen, jak AIDS, spowodowa� w rzeczywisto�ci taki efekt. Czy mo�e si� zdarzy�, �e jedna grupa wiekowa jest zara�ona przez AIDS wtedy reszta spo�ecze�stwa migruje w inne rejonty �wiata?

 

Instalacja i Licencja

Program podlega warunkom licencji GPL. Licencja TrollTech obejmuje go w tak�e z powodu u�ycia QT.

Instalacja jest bardzo prosta. Po pierwsze �ci�gnij model demograficzny. U�yj tar -zxvf demographie-0.2.tar.gz aby rozpakowa� plik "demographie-0.2.tar.gz". Instalacj� zacznij z nowo utworzonego po rozpakowaniu katalogu u�ywaj�c make lub starszego qmake. Wymagane s� QT3 i gcc. Program zosta� pomy�lnie przetestowany pod SuSE 8.0 i SuSE 8.1 i powinien pracowa� dobrz r�wnie� z innymi dystrybucjami.

Aby uruchomi� program wykonaj "./demographie" z lini polwce�. Upewnij si�, �e plik "demo.csv" jest przechowywany w tym samym katalogu. Pik ten zawiera lata, wielko�ci dla kobiet i m�czyzn oraz �miertelno�� dla obu p�ci, wszystko odseparowane przecinkiem. Ie�li chcesz zmieni� dane aby dopasowa� je do konkretnego regionu zr�b to w�a�nie w tym pliku. W naszym przyadku gazeta by�a zr�d�em wielko�ci dla Niemiec. Mog� one nie by� ca�kiem dok�adne ale w zupe�no�ci wystarczaj� do naszych symulacji.

 

Rozw�j programu

Program sta� si� cz�ci� systemu regionalnej symulacji. System ten powsta�, aby odpowiedzie� na takie pytania: jak b�dzie zmienia�a si� populacja w dobrze zdefiniowanym �rodowisku geograficznym (wiejska cz�� p�nocnego Berlinu)? W szczeg�lno�ci system przewiduje osiedlanie si� m�odych rodzin w okolicach Berlina i wyje�d�anie m�odych ludzi do zachodniego Bundesländer. Rezultaty pokazuj� znaczne r�nice w zale�no�ci od regionu. S� miejsca gdzie populacja ro�nie i s� takie gdzie maleje. Niekt�re miejsca, zw�aszcza te bardziej odleg�e staj� si� coraz bardziej opustosza�e. Zauwa�alny efekt w tym procesie odnosi si� do tego co by�o opisane powy�ej.

Musimy by� ostro�ni z prognazami takimi jak ta, poniewa� nie u�ywamy wszystkich danych do naszej symulacji jakie w rzeczywisto��i maja wp�yw na te procesy. Np.: fenomen telepracy (praca na odleg�o��) znaczy, �e odleg�o�� od Berlina ma coraz mniejsze znaczenie. Programy promuj�ce poszczeg�lne regiony mog� r�wnie� wp�yn�� na rozw�j wydarze�. Dlategote�, model reprezentuje kontynuacj� stanu obecnego dla cel�w tylko orientacyjnych.

Je�li chcemy dostosowa� program do innych cz�ci �wiata musimy wzi�� pod uwag� r�wnie� inne czynniki. By�oby interesuj�ce u�ycie programu do badania ca�kowicie innego regionu np.: wiejskie rejony Meksyku. Potrzeba tutaj du�o pomys�owo��i. Mo�e kto� chcia�by wgry�� si� bardizej w szczeg�y tego programu i dostosowa� go do innych region�w? By�bym szcz�liwy je�li kto� si� tym zainteresuje.

 

Podzi�kowania

Chia�bym wyrazi� szczere podzi�kowania dla spo�eczno�ci Linuksowej, kt�ra rozwin�a tak wspania�y system. Dzi�kuj� r�wnie� firmie Troll Tech za genialn� bibliotek� QT i za udost�pnienie jej pod Linuksem. No i oczywi�cie specjalne podzi�kowania dla FSF za wiele narz�dzi, min. gcc, bez kt�rych prezentowana praca nie mog�a by by� wykonana.

 

Zr�d�a informacji

Happy hacking!

 

Dyskusja dotycz�ca tego artyku�u

Komentarze do dyskusji:
 Strona talkback 

Strona prowadzona przez redakcj� LinuxFocus
© Ralf Wieland, FDL
LinuxFocus.org
t�umaczenie:
de --> -- : Ralf Wieland <rwieland-at-zalf.de>
de --> en: Orla Shanaghy <o_shanaghy-at-yahoo.com>
en --> pl: Mariusz Koz�owski <sp3fxc(at)linuxfocus.org>

2002-12-26, generated by lfparser version 2.33